Η τρόικα έρχεται, τα σπρεντ ανεβαίνουν

Ενα μαζικό ξεπούλημα ελληνικών ομολόγων τις προηγούμενες τρεις ημέρες, την ώρα που η κυβέρνηση αποκάλυπτε τα σχέδιά της για το τέλος του Μνημονίου και την έξοδο του ΔΝΤ, προκάλεσε προς στιγμήν αναστάτωση στις αγορές και προβληματισμό στο οικονομικό επιτελείο.

Το γεγονός ήρθε να προστεθεί στο φόντο της αγωνίας ενόψει της διαπραγμάτευσης με την τρόικα, που αρχίζει την ερχόμενη Τρίτη, με μεγάλα και δύσκολα ανοιχτά μέτωπα: από το Ασφαλιστικό ώς τις ομαδικές απολύσεις και από το νέο μισθολόγιο του Δημοσίου ώς τις φοροελαφρύνσεις. Μιας διαπραγμάτευσης που θα γίνει σε δόσεις –θα διακοπεί για τη Σύνοδο του ΔΝΤ στις 10 Οκτωβρίου -, με άγνωστο ακόμη ορίζοντα ολοκλήρωσης.

Η άνοδος των αποδόσεων των δεκαετών ομολόγων πάνω από το 6% ήχησε σαν προειδοποιητικό καμπανάκι για τους κινδύνους της μεταμνημονιακής εποχής, όταν η χρηματοδότηση της χώρας θα εξαρτάται από τις διαθέσεις της αγοράς.

Κάποιοι αναλυτές που μίλησαν στα πρακτορεία Bloomberg και Reuters, μάλιστα, υποστήριζαν ότι το ξεπούλημα πυροδότησαν οι ανησυχίες των επενδυτών ότι τα σχέδια αποχώρησης του ΔΝΤ από την Ελλάδα και απεξάρτησης από το Μνημόνιο θα θέσουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική πειθαρχία της χώρας και τη βιωσιμότητα του χρέους της.

Τελικά, σύμφωνα με εκτιμήσεις πηγών του υπουργείου Οικονομικών αλλά και στελεχών τραπεζών, η κίνηση δεν φαίνεται να έχει διαστάσεις. Την «ταραχή» προκάλεσε περιορισμένος αριθμός επενδυτών, μεταξύ των οποίων ένα μεγάλο fund που έδωσε εντολή για πωλήσεις περίπου 200 εκατ. ευρώ. Σε μια ρηχή αγορά, όπως αυτή των ελληνικών ομολόγων, οι κινήσεις αυτές ήταν αρκετές για να προκαλέσουν «φουσκοθαλασσιά».

Σημαντικό ρόλο για τη μαζική πώληση των δεκαετών ομολόγων έπαιξε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η διακίνηση πληροφοριών περί πιθανής άμεσης έκδοσης του επταετούς τίτλου. Οι επενδυτές επανατοποθετήθηκαν προκειμένου να συμμετάσχουν στη νέα έκδοση.

Σε κάθε περίπτωση, αρμόδια υψηλόβαθμη πηγή του υπουργείου Οικονομικών είναι κατηγορηματική ότι η είδηση περί επικείμενης αποχώρησης του ΔΝΤ δεν έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Αυτό, άλλωστε, υποδεικνύει και το γεγονός ότι οι κινήσεις ήταν επιλεκτικές, από μικρό αριθμό επενδυτών, όπως τονίζουν.

Οι επενδυτές, σύμφωνα με την ίδια πηγή, πιστεύουν πως όποια κι αν είναι η περαιτέρω πορεία του ελληνικού προγράμματος, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Επομένως –αφήνουν να εννοηθεί –δεν θα υπάρχει κίνδυνος εκτροχιασμού.

Πάντως, στο υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζουν ότι οι αγορές βλέπουν αβεβαιότητες στην επικείμενη διαπραγμάτευση με την τρόικα. Κι αυτό γιατί εκκρεμούν σημαντικά θέματα στα οποία υπάρχουν διαφωνίες των δύο πλευρών, με αποτέλεσμα να είναι αβέβαιο το χρονοδιάγραμμα της διαπραγμάτευσης.

Η ατζέντα της επικείμενης διαπραγμάτευσης με την τρόικα συζητήθηκε χθες το βράδυ σε τηλεδιάσκεψη του οικονομικού επιτελείου μαζί της. Η διαπραγμάτευση θα γίνει σε δόσεις και πάντως δεν θα είναι μια ολιγοήμερη διαδικασία, όπως επεδίωκε αρχικά η κυβέρνηση.

Ο πρώτος γύρος θα ξεκινήσει στις 30 Σεπτεμβρίου και θα κλείσει στις 8 Οκτωβρίου, προκειμένου να ταξιδέψουν όλοι, ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης και η τρόικα, στην Ουάσιγκτον για τη Σύνοδο του ΔΝΤ στις 10 Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με πηγές που συμμετείχαν στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη, ο πρώτος αυτός γύρος θα επικεντρωθεί στα θέματα του προϋπολογισμού του 2015 και των φοροελαφρύνσεων, καθώς το προσχέδιο του προϋπολογισμού κατατίθεται στη Βουλή στις 6 Οκτωβρίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η τρόικα ναι μεν έχει ενημερωθεί, αλλά δεν έχει συναινέσει προς το παρόν στις ελαφρύνσεις αυτές. Εκτός από τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης, η κυβέρνηση σχεδιάζει επίσης μείωση της έκτακτης εισφοράς και αύξηση του αριθμού των δόσεων για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές στο Δημόσιο.

Ο δεύτερος γύρος εκτιμάται –σύμφωνα με υψηλόβαθμη πηγή του οικονομικού επιτελείου –ότι θα ξεκινήσει μετά τα αποτελέσματα των στρες τεστ των τραπεζών για να περιλάβει πλέον τα μεγάλα θέματα του χρηματοδοτικού κενού που συνδέονται με το τέλος του Μνημονίου και την έξοδο του ΔΝΤ.