Θα είναι ένας, δηλαδή μόνο η Κινεζική Cosco ή περισσότεροι οι υποψήφιοι που θα κάνουν την εμφάνισή τους στο διαγωνισμό για την πώληση του 67% του ΟΛΠ ;

Μερικές ώρες απέμειναν προκειμένου να απαντηθεί το συγκεκριμένο ερώτημα, καθώς στις πέντε το απόγευμα της Δευτέρας (28-4-2014) εκπνέει η προθεσμία για την εκδήλωση ενδιαφέροντος στο συγκεκριμένο διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ, έναν από τους πιο σημαντικούς του φετινού προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, με μόνο σίγουρο όπως λένε πηγές από το Ταμείο, την Κινεζική Cosco.

Από εκεί και πέρα, οι άλλοι πιθανοί υποψήφιοι που έχουν εκφράσει δημόσια το ενδιαφέρον τους είναι οι Νεοζηλανδοί της Morrison & Co- ICM Limited (όπως προκύπτει από επιστολή τους στο υπ. Εμπορικής Ναυτιλίας), και οι Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι RZD μέσω δηλώσεων πριν από ένα μήνα του αφεντικού τους Β. Γιακούνιν σε ρωσικά μέσα ενημέρωσης.

Οι Νεοζηλανδοί συμμετείχαν μέχρι το τέλος στη διαδικασία όπως προκύπτει από τις ερωτήσεις που είχαν καταθέσει στο πλαίσιο του διαγωνισμού (σσ: εφόσον αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ένδειξη ότι θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον), ενώ άγνωστη είναι η στάση που θα τηρήσουν οι Ρώσοι.

Πολιτική αντιπαράθεση

Τις τελευταίες ωστόσο εβδομάδες υπάρχει όξυνση στη πολιτική αντιπαράθεση με αφορμή την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ, και πολλοί ήταν εκείνοι που σύμφωνα με τις πληροφορίες ζητούσαν από το ΤΑΙΠΕΔ να αναβάλει το διαγωνισμό για μετά τις εκλογές, προκειμένου να έχουν πέσει οι τόνοι.

Οι εισηγήσεις δεν έγιναν δεκτές και έτσι η διαδικασία για τον ΟΛΠ προχωράει κανονικά με το ΠΑΣΟΚ και τους άλλους υποψηφίους για τη δημαρχία του Πειραιά να τάσσονται κατά της πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου στο λιμάνι.

Η αντιπρόταση που έχει κατατεθεί, σύμφωνα και με τις θέσεις που έχει αναπτύξει δημόσια ο πρόεδρος του ΟΛΠ και στέλεχος του ΠΑΣΟΚ Γ. Ανωμερίτης, προβλέπει να διατηρήσει το Δημόσιο το πλειοψηφικό πακέτο, και να συναφθούν ξεχωριστές συμβάσεις παραχώρησης ανά δραστηριότητα, για παράδειγμα μία με τη Cosco για τον προβλήτα των εμπορευματοκιβωτίων, μία με άλλη εταιρεία για τον τερματικό σταθμό επιβατικής ναυτιλίας, μία με άλλη για το car terminal, κ.οκ.

Τι υποστηρίζει το ΤΑΙΠΕΔ

Από την πλευρά του το ΤΑΙΠΕΔ και η κυβέρνηση υποστηρίζουν πως υπάρχει ένα επιλεκτικό ενδιαφέρον για ορισμένες και όχι κατ’ ανάγκη για όλες τις επιμέρους δραστηριότητες. Αυτό σημαίνει ότι με την πώληση του 67% των μετοχών διασφαλίζεται ότι ο επενδυτής θα αναλάβει όλες τις δραστηριότητες του λιμανιού (προβλήτα 1, car terminal, ακτοπλοία, κρουαζιέρα, ναυπηγεοπισκευαστική ζώνη), κάτι που θα ήταν αμφίβολο σε περίπτωση που υιοθετηθεί μια πρόταση τύπου Ανωμερίτη. Επίσης, όπως λέει η κυβερνητική πλευρά, η πώληση ενός ισχυρού πλειοψηφικού πακέτου θα τονώσει το ενδιαφέρον της διαγωνιστικής διαδικασίας, βελτιώνοντας το προσδοκώμενο έσοδο για το Δημόσιο.

Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα

Σε κάθε περίπτωση, η πώληση του ΟΛΠ δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Το ΤΑΙΠΕΔ καλείται να διαπραγματευτεί με τους υποψηφίους ώστε να διαμορφωθεί μια νέα σύμβαση παραχώρησης για όλες τις δραστηριότητες του λιμανιού (master concession). Η σημερινή σύμβαση με το Δημόσιο λήγει το 2052 και επί της συγκεκριμένης σύμβασης θα γίνουν μια σειρά από αλλαγές. Η διαδικασία αυτή θα πάρει μήνες, και όταν ολοκληρωθεί, τότε οι ενδιαφερόμενοι θα κληθούν να υποβάλλουν δεσμευτικές προσφορές. Πέραν αυτών, υπάρχουν και οι προσφυγές που έχουν κατατεθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, για τις οποίες πάντως κυβερνητικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι δεν έχουν ισχυρή νομική βάση.

Οι μνηστήρες

Όλες οι πληροφορίες επιμένουν ότι η κάθοδος της Cosco στο διαγωνισμό είναι δεδομένη. Οι κινέζοι έχουν συμβάλει στη μετατροπή του Πειραιά σε ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα εμπορικά λιμάνια διεθνώς. Τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο, η ΣΕΠ, η θυγατρική των Κινέζων, διακίνησε στους προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ του Πειραιά 464.600 εμπορευματοκιβώτια. Πρόκειται για ποσοστό 32,8% υψηλότερο έναντι του αντίστοιχου διμήνου του 2013. Όσο για το 2013, η ΣΕΠ διαχειρίστηκε 2,51 εκατ. εμπορευματοκιβώτια, σημειώνοντας αύξηση 19,5% έναντι του 2012. Τη χρονιά μάλιστα εκείνη είχε αυξήσει τα μεγέθη της κατά 77,4% έναντι του 2011. Αθροίζοντας και τα μεγέθη του προβλήτα Ι που διαχειρίζεται ο ΟΛΠ, ο Πειραιάς ξεπερνά τα 3,15 εκατ. εμπορευματοκιβώτια και βρίσκεται κοντά στην 1η θέση της Μεσογείου.

Όσο για τους Νεοζηλανδούς είχαν προ μηνών αποστείλει επίσημη επιστολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος στον υπουργό Ναυτιλίας. Στην ευρωπαϊκή αγορά, οι Νεοζηλανδοί ελέγχουν το εισηγμένο στο χρηματιστήριο του Λονδίνου επενδυτικό όχημα Utilico Emerging Markets, το οποίο με κεφάλαια 675 εκατ. δολάρια ΗΠΑ έχει τοποθετήσει το 22% των διαθεσίμων του σε διαχειριστές διαφόρων λιμένων παγκοσμίως. Η Utilico κατέχει και το 8,7% του μετοχικού κεφαλαίου της International Container Terminal Services (ISTS) από τις Φιλιππίνες, η οποία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους διαχειριστές λιμένων στον κόσμο, με παρουσία και στη Μεσόγειο. Η Φιλιππινέζικη εταιρεία λέγεται ότι έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον και για τον ΟΛΘ.

Τέλος, η κρατική εταιρεία των ρωσικών σιδηροδρόμων RZD συμμετέχει ήδη στο διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της εταιρείας τροχαίου υλικού του ΟΣΕ (Rosco), με τους Ρώσους να έχουν ξεκαθαρίσει με τον πιο επίσημο τρόπο πως επιδιώκουν να αναλάβουν τη διαχείριση ενός λιμανιού στην Ελλάδα.

Ωστόσο, ο επικεφαλής τους Β. Γιακούνιν που τον Μάρτιο δήλωσε ότι έχει βάλει στο στόχαστρο τον ΟΛΠ, λίγους μήνες νωρίτερα (Σεπτέμβριος 2013) σε συνάντηση του με τον Πρωθυπουργό Α. Σαμαρά είχε εκφράσει το ενδιαφέρον της RZD για τον ΟΛΘ, παρουσιάζοντας μάλιστα ένα αναλυτικό πλάνο αξιοποίησής του – «πακέτο» με τυχόν εξαγορά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Σε κάθε περίπτωση, και με δεδομένο ότι ο διαγωνισμός για τον ΟΛΠ απαιτεί συγκεκριμένη εμπειρία στη διαχείριση λιμανιών, στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι αν η RZD εκδηλώσει τελικά ενδιαφέρον, αυτό θα γίνει σε συνεργασία με κάποιον εξειδικευμένο εταίρο, όπως για παράδειγμα την JSC Novorossiysk Commercial Sea Port.

Πρόκειται για εταιρεία εισηγμένη στα χρηματιστήρια του Λονδίνου και της Μόσχας, και η οποία διαχειρίζεται δύο από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ρωσίας, το Νοβοροσίσκ στη Μαύρη Θάλασσα και το Πριμόρσκ στη Βαλτική, καθώς και ένα μικρότερο, το Μπαλτιύσκ στη περιοχή του Καλίνιγκραντ.