Μεγάλη Πέμπτη, στα ταμεία του ελληνικού Δημοσίου θα μπει επιτέλους, ύστερα από 4 χρόνια, ζεστό χρήμα από μακροπρόθεσμους επενδυτές της διεθνούς αγοράς. Είναι η μέρα που θα γίνει ο διακανονισμός του 5ετούς ομολόγου των 3 δισ. ευρώ που εξέδωσε η Ελλάδα την περασμένη Πέμπτη.

Το λεγόμενο «clearing», η εκκαθάριση, είναι η δουλειά που θα αναλάβει για λογαριασμό του δημοσίου η Τράπεζα της Ελλάδος. Για την ακρίβεια η Διεύθυνση Εργασιών Δημοσίου, Συστημάτων Πληρωμών και Διακανονισμού, που έχει την ευθύνη για το Κεντρικό Αποθετήριο τίτλων του ελληνικού Δημοσίου.

Σ’ έναν μεγάλο χώρο, στο ισόγειο της Τραπέζης της Ελλάδος, με πολλά τερματικά δικτύου ηλεκτρονικών υπολογιστών, ειδικευμένοι υπάλληλοι υπό την καθοδήγηση του πολύπειρου διευθυντή Μιχάλη Μιχαλόπουλου είναι έτοιμοι να σηκώσουν τα μανίκια. Το έχουν ξανακάνει άλλωστε στο παρελθόν πολλές φορές. Συγκεκριμένα, τη μέρα εκείνη θα εγγράψουν πόσα ομόλογα παίρνει ποιος επενδυτής και πόσα χρήματα έχει καταθέσει, έτσι ώστε όλα να είναι ξεκάθαρα. Οπως εξηγεί ο κ. Μιχαλόπουλος, η διαδικασία αυτή έχει τα αρχικά DVP (delivery versus payment). Σε ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσε να λέγεται: «όποιος πληρώνει παίρνει».

Ταυτόχρονα, η υπηρεσία θα εγγράψει στο δημόσιο χρέος τα 3 δισ. ευρώ της έκδοσης.

Αλλά και η μετέπειτα τύχη του ιστορικού αυτού ομολόγου θα συνεχίσει να παρακολουθείται και να ρυθμίζεται από την ίδια υπηρεσία. Δίπλα ακριβώς στην αίθουσα του Αποθετηρίου βρίσκεται ένα τεράστιο στην όψη σύστημα ηλεκτρονικού υπολογιστή, για τις ανάγκες της Ηλεκτρονικής Δευτερογενούς Αγοράς Τίτλων (ΗΔΑΤ). Πρόκειται για μια ηλεκτρονική πλατφόρμα όπου γίνεται η διαπραγμάτευση, το trading –σύμφωνα με την τραπεζική ορολογία –των τίτλων του ελληνικού Δημοσίου.

Από τη στιγμή που θα αρχίσουν επομένως οι αγοραπωλησίες των ομολόγων αυτών στη δευτερογενή αγορά, θα πιάσει δουλειά η ΗΔΑΤ. Με άλλα λόγια η καρδιά των νέων ομολόγων θα χτυπά από τώρα και στο εξής στο ιστορικό κτίριο της Τραπέζης της Ελλάδος.

Τις παλιές καλές εποχές, όταν το ελληνικό Δημόσιο είχε εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και εξέδιδε ομόλογα με δημοπρασία, η διαδικασία ξεκινούσε από την ΗΔΑΤ. Εκεί γινόταν η δημοπρασία. Την τελευταία προμνημονιακή περίοδο που μας «ζώσανε τα φίδια», τα δάνεια ήταν σχεδόν αποκλειστικά κοινοπρακτικά, δηλαδή το Δημόσιο τα ανέθετε σε μια κοινοπραξία προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα μαζέψει τα λεφτά που θέλει. Κοινοπρακτική είναι, βεβαίως και η έκδοση των 3 δισ. Ετσι, όλη τη δουλειά έκανε ώς τώρα ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, με επικεφαλής τον Στέλιο Παπαδόπουλο, από τα γραφεία της οδού Ομήρου, απέναντι ακριβώς από την Τράπεζα της Ελλάδος. Από την Πέμπτη, όμως, η σκυτάλη περνά στην κεντρική τράπεζα.

Είναι ασφαλώς μια ιστορική στιγμή και για την τράπεζα, έπειτα από μια περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας, κατά τη διάρκεια της οποίας –όπως έλεγε χθες ο διοικητής της Γιώργος Προβόπουλος στο γεύμα που παρέθεσε προς τιμήν του το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο –«δεν ήταν βέβαιο ότι η χώρα θα απέφευγε τη χρεοκοπία και την έξοδο από το ευρώ». Τώρα, όμως, πρόσθεσε, η προοπτική εξόδου της χώρας από την κρίση είναι πλέον ορατή.

Προφανώς, μια έκδοση σαν αυτή δεν αρκεί για να «ξεσκουριάσουν» τα μηχανήματα της ΗΔΑΤ, που περιορίζονταν τα τελευταία χρόνια σε συναλλαγές των κουρεμένων μετά το PSI ομολόγων. Αλλά στην Τράπεζα θέλουν να το βλέπουν σαν μια καλή αρχή.
Με πείρα

Παλαιότερα, όταν το ελληνικό Δημόσιο είχε εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και εξέδιδε ομόλογα με δημοπρασία, η διαδικασία ξεκινούσε από την ΗΔΑΤ