Τους γρίφους του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου, που αφορούν τους ασφαλισμένους σε όλα τα Ταμεία πλην του Δημοσίου, λύνει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων με έναν οδηγό που έδωσε χθες στη δημοσιότητα. Μάλιστα, το υπουργείο απέστειλε χθες στα ασφαλιστικά ταμεία αναλυτικές εγκυκλίους με τις οποίες αποσαφηνίζει ποιοι ασφαλισμένοι θίγονται αλλά και ποιοι «σώζονται» με τον νέο ασφαλιστικό νόμο Λοβέρδου.

Ο οδηγός και οι πίνακες που δόθηκαν τόσο στη δημοσιότητα όσο και με τη μορφή εγκυκλίων στα ασφαλιστικά ταμεία- και δημοσιεύουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ»- απαντούν, μεταξύ άλλων, σε ερωτήματα για τις προϋποθέσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού
δικαιώματος, με παραδείγματα, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο θα υπολογίζεται εφεξής η σύνταξη.

Οι διευκρινίσεις αφορούν κυρίως άνδρες και γυναίκες που ασφαλίστηκαν στο ΙΚΑ πριν από το 1983 αλλά και όσους έχουν ασφαλισθεί σε ειδικά ταμεία (ΔΕΚΟ, τραπεζών) από 1/1/1983 μέχρι 31/12/1992. Εκτενής αναφορά γίνεται και σε όσα ενδιαφέρουν τις μητέρες εργαζόμενες αλλά και όσους υπάγονται στο καθεστώς ασφάλισης των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.

Ταυτόχρονα το υπουργείο έδωσε στη δημοσιότητα δεκαοκτώ ερωτήσεις και απαντήσεις που λύνουν απορίες και καλύπτουν όλες τις κατηγορίες των ασφαλισμένων. «ΤΑ ΝΕΑ» δημοσιεύουν στο σύνολό τους αυτές τις ερωτήσεις και απαντήσεις.


1Μπορώ να συνταξιοδοτηθώ μέχρι το τέλος του 2010. Αν παραμείνω υπάρχει περίπτωση να λάβω μικρότερη σύνταξη από αυτή που θα πάρω το 2010;

Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Για κάθε χρόνο παραμονής στην εργασία σας έχετε προσαύξηση της σύνταξής σας. Επομένως, συμφέρει η παραμονή για καλύτερη σύνταξη.

Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα που έχει συμπληρωθεί 35ετία η προσαύξηση της σύνταξης μετά το 35ο έτος είναι μεγαλύτερη από αυτή που υπήρχε με το παλιό καθεστώς. 2Εχω διαδοχική ασφάλιση και μπορώ να συνταξιοδοτηθώ μέχρι 31/12/2010. Με συμφέρει να παραμείνω και να συνταξιοδοτηθώ μετά την 1/1/2011, με τον νέο τρόπο υπολογισμού;

Με τον νέο τρόπο υπολογισμού η σύνταξη που υπολογίζεται για όσους έχουν διαδοχική ασφάλιση είναι μεγαλύτερη ή ίση με τη σύνταξη που χορηγείται με το σημερινό καθεστώς.

Ειδικότερα, για όσους έχουν ασφάλιση σε Ταμείο Μισθωτών (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΝΑΤ, κ.λπ.) και συνταξιοδοτούνται από άλλο Ταμείο Μισθωτών ή Ταμείο Ελεύθερων Επαγγελματιών ή το Δημόσιο, η σύνταξη με τον νέο τρόπο υπολογισμού είναι καλύτερη και συμφέρει η παραμονή στην εργασία για συνταξιοδότηση από 1/1/2011 και μετά.

3Πώς αναγνωρίζονται οι χρόνοι ασφάλισης (πλασματικοί ή μη) για να θεμελιώσω συνταξιοδοτικό δικαίωμα;

Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010, αναγνωρίζονται όλοι οι χρόνοι ασφάλισης που προβλέπει το παλιό καθεστώς (στρατιωτική θητεία, χρόνος ανατροφής παιδιών, εκπαιδευτική άδεια, κ.λπ.). Η αναγνώριση αυτή γίνεται όταν πρόκειται για εξαγορά με βάση έως πρότινος ισχύοντα. Αντίθετα, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1/1/2011 και μετά η αναγνώριση γίνεται με βάση όσα προβλέπονται στον νέο νόμο. Αυτό σημαίνει ότι ισχύουν τα νέα ποσά για την αναγνώριση, όπως για παράδειγμα για τη στρατιωτική θητεία, τον χρόνο ανεργίας κ.λπ.

Παράλληλα, οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας μπορούν να αναγνωρίσουν για το 2011 4 χρόνια, το 2012 5 χρόνια, το 2013 6 χρόνια και από 1/1/2014 και μετά 7 χρόνια από τα προβλεπόμενα στον νέο νόμο, ανάλογα με τον χρόνο κατά τον οποίο θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

4Τα λεγόμενα πλασματικά χρόνια συνυπολογίζονται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και προσαύξηση της σύνταξης;

Ολα τα χρόνια που αναγνωρίζονται, είτε με εξαγορά είτε χωρίς εξαγορά, συνυπολογίζονται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Για προσαύξηση της σύνταξης συνυπολογίζονται κατά κανόνα οι χρόνοι ασφάλισης που αναγνωρίζονται με εξαγορά και όχι οι χρόνοι για τους οποίους δεν καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές.

5Πότε υπολογίζεται ο χρόνος στρατιωτικής θητείας για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος;

Για τους ασφαλισμένους στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, ο χρόνος στρατιωτικής θητείας συνυπολογίζεται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος εφόσον έχει συμπληρωθεί το 58ο έτος της ηλικίας. Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό αποτελούν οι εργαζόμενοι που συνταξιοδοτούνται με το καθεστώς των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (ΒΑΕ) με 10.500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 7.500 ημέρες στα ΒΑΕ. Για την κατηγορία αυτή αναγνωρίζεται για θεμελίωση του δικαιώματος και όχι μόνο για προσαύξηση της σύνταξης, ο χρόνος στρατιωτικής θητείας χωρίς να απαιτείται η συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας.

Για τους δημοσίους υπαλλήλους ο χρόνος στρατιωτικής θητείας αναγνωρίζεται για θεμελίωση του δικαιώματος και προσαύξηση της σύνταξης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.

6Είμαι μητέρα ανήλικου παιδιού και έχω συμπληρώσει τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης, όμως δεν έχω την ηλικία για να πάρω σύνταξη. Οταν θα έχω το όριο ηλικίας, το παιδί μου θα έχει ενηλικιωθεί. Θα μπορέσω να πάρω σύνταξη;

Εφόσον κατά τη συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης το παιδί ήταν ανήλικο δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με τη συνταξιοδότησή σας. Το δικαίωμά σας είναι θεμελιωμένο και μπορείτε, όταν συμπληρώσετε το όριο ηλικίας, να πάρετε τη σύνταξή σας.

7Η αυτασφάλιση υπολογίζεται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος;

Η αυτασφάλιση ή η προαιρετική λεγόμενη ασφάλιση υπολογίζεται πλέον με τον νέο νόμο σε όλες τις περιπτώσεις για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αλλά και όπως είναι αυτονόητο για την προσαύξηση της σύνταξης.

8Μπορώ να είμαι ασφαλισμένος σε δύο Ταμεία παράλληλα και αν ναι, μπορώ να πάρω σύνταξη και από τα δύο Ταμεία;

Για τους εργαζομένους που έχουν ασφαλιστεί πριν από το 1993 σε οποιοδήποτε Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή το Δημόσιο, είναι υποχρεωτική η ασφάλιση και σε δεύτερο Ταμείο, εφόσον έχουν διπλή επαγγελματική δραστηριότητα για την οποία προβλέπεται ασφάλιση και διαφορετικά Ταμεία.

Ο ασφαλισμένος σε δύο ή και περισσότερα ασφαλιστικά ταμεία, δικαιούνται σύνταξη από κάθε Ταμείο εφόσον συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης σε καθένα από αυτά (15 έτη το λιγότερο) και φυσικά το όριο ηλικίας που προβλέπεται.

9Ο πλασματικός χρόνος για τα παιδιά αναγνωρίζεται και από τον πατέρα ή μόνο από τη μητέρα;

Ο πλασματικός χρόνος που είναι μέχρι 5 χρόνια (1 για το πρώτο παιδί, 2 για το δεύτερο και 2 για το τρίτο) αναγνωρίζεται και από τον πατέρα, εφόσον υπάρξει δήλωση από τη μητέρα ότι δεν θα κάνει χρήση του συγκεκριμένου δικαιώματος.

10Εχω συμπληρώσει 10.000 ημέρες ασφάλισης και μαζί με τον χρόνο στρατιωτικής θητείας συμπληρώνω το 2010 περισσότερες από 10.500 ημέρες ασφάλισης.Σήμερα είμαι 56 ετών.Πότε μπορώ να πάρω σύνταξη;

Δεν αλλάζει τίποτα για σας με τον νέο ασφαλιστικό νόμο. Μπορείτε να πάρετε σύνταξη με τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας σας, αφού μέχρι το τέλος του 2010 συμπληρώνετε 10.500 ημέρες ασφάλισης μαζί με τον χρόνο στρατιωτικής θητείας που μπορείτε να αναγνωρίσετε οποτεδήποτε.

11Είμαι ασφαλισμένη στο ΙΚΑ και έχω συμπληρώσει 10.000 ημέρες ασφάλισης.Σήμερα είμαι 55 ετών και μπορώ να πάρω μειωμένη σύνταξη. Τι με συμφέρει να κάνω; Τι αλλάζει για μένα με τον νέο ασφαλιστικό νόμο;

Τίποτα, δεν αλλάζει για σας με τον νέο νόμο. Μπορείτε να πάρετε και σήμερα μειωμένη σύνταξη. Σας συμφέρει όμως να συμπληρώσετε το 57ο έτος της ηλικίας σας για να πάρετε πλήρη σύνταξη.

12Είμαι ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ και έχω συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης. Είμαι 58 ετών και επρόκειτο να πάρω σύνταξη σε δύο χρόνια, όταν θα συμπλήρωνα το 60ό έτος της ηλικίας μου. Τι αλλάζει για μένα με τον νέο ασφαλιστικό νόμο;

Δεν αλλάζει τίποτα για σας. Μπορείτε σε δύο χρόνια να πάρετε τη σύνταξή σας χωρίς να χάσετε απολύτως τίποτα σε σχέση με το ποσό. 13Είμαι ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ και έχω συμπληρώσει 32 χρόνια ασφάλισης.Είμαι 55 ετών.Πότε μπορώ να πάρω σύνταξη με τα νέα δεδομένα;

Εφόσον, συνεχίσετε την ασφάλισή σας, συμπληρώνετε το 2013 35 έτη ασφάλισης, οπότε απαιτούνται 38 χρόνια ασφάλισης και το 60ό έτος της ηλικίας (που δεν αλλάζει) για να θεμελιώσετε δικαίωμα συνταξιοδότησης. Θα περιμένετε λοιπόν να συμπληρώσετε το 60ό έτος για να πάρετε σύνταξη και τα 3 επιπλέον χρόνια μπορείτε να τα συμπληρώσετε με την αναγνώριση πλασματικών χρόνων.

14Είμαι μητέρα ανήλικου παιδιού και έχω συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ. Σήμερα είμαι 46 ετών. Πότε μπορώ να συνταξιοδοτηθώ;

Επειδή έχετε συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης και παιδί ανήλικο, θεμελιώνετε συνταξιοδοτικό δικαίωμα για να πάρετε μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 50 ετών και πλήρη σύνταξη σε ηλικία 55 ετών.

15Είμαι μητέρα ανήλικου παιδιού αλλά δεν έχω συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης. Αυτές τις ημέρες ασφάλισης τις συμπληρώνω, μαζί με τους πλασματικούς χρόνους που θα αναγνωρίσω, το 2012, έτος κατά το οποίο θα συνεχίσω να έχω παιδί ανήλικο. Πότε μπορώ να πάρω σύνταξη;

Εφόσον το 2012 συμπληρώνετε τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης, θεμελιώνετε δικαίωμα για να πάρετε σύνταξη όταν θα συμπληρώσετε το 55ο έτος της ηλικίας για μειωμένη σύνταξη ή το 60ό έτος της ηλικίας για πλήρη σύνταξη.

16Τι αλλάζει στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για ασφαλισμένους πριν από το 1983 που συνταξιοδοτούνται από το Δημόσιο ή τα Ειδικά Ταμεία (ΔΕΚΟ και Τραπεζών) που έχουν συγχωνευθεί στο ΙΚΑ;

Για τις κατηγορίες αυτές δεν υπάρχει καμία αλλαγή στο καθεστώς συνταξιοδότησης εφόσον έχουν συμπληρωθεί 25 έτη ασφάλισης μέχρι 31/12/2010. Αυτά είναι τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης για θεμελίωση του δικαιώματος και η σύνταξη χορηγείται με 35 έτη ασφάλισης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.

17Πώς υπολογίζεται η σύνταξη στο ΙΚΑ;

Οι συντάξεις για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι 31/12/2014 στο ΙΚΑ δεν έχουν ουσιαστικά καμία αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού. Η πρόβλεψη για 2% για κάθε έτος ασφάλισης από 1/1/2013 και μετά, ισχύει ούτως ή άλλως στο ΙΚΑ αφού για τα 35 έτη ασφάλισης προβλέπεται ποσοστό αναπλήρωσης 70% επί του συντάξιμου μισθού.

Για όσους όμως θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1/1/2015 και μετά, εφαρμόζεται ο νέος τρόπος υπολογισμού, για τον οποίο πρέπει να αναφερθούμε αναλυτικά.

Για τον εργαζόμενο που θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2015 και συνταξιοδοτείται το έτος αυτό, η σύνταξή του θα αποτελείται από το άθροισμα δύο επιμέρους ποσών. Το πρώτο ποσό είναι εκείνο που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισης που έχει συμπληρωθεί μέχρι 31/12/2010 και το δεύτερο ποσό εκείνο που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισης που συμπληρώθηκε από 1/1/2011 και μετά.

18Πώς υπολογίζεται η σύνταξη για κάθε περίοδο;

α. Το ποσό της σύνταξης για τον χρόνο ασφάλισης που έχει συμπληρωθεί μέχρι 31/12/2010 υπολογίζεται με τον παλιό τρόπο, δηλαδή με τις συντάξιμες αποδοχές των πέντε καλύτερων ετών της τελευταίας δεκαετίας. Οταν λέμε δεκαετία, εννοούμε αυτή που λήγει μέχρι το τέλος του προηγούμενου της υποβολής της αίτησης έτους.

β. Το ποσό της σύνταξης για τον χρόνο ασφάλισης που συμπληρώνεται από 1/1/2011 και μετά, υπολογίζεται με τις συντάξιμες αποδοχές όλης της περιόδου μέχρι και τον προηγούμενο μήνα από εκείνον της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.

Παράδειγμα

Εργαζόμενος ασφαλισμένος του ΙΚΑ συμπληρώνει το 2015 το 65ο έτος της ηλικίας του. Υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης την 1/7/2015 και έχει συμπληρώσει 9.001 ημέρες ασφάλισης. Οι μέσες συντάξιμες αποδοχές των 5 καλύτερων ετών μέχρι 31/12/2014 είναι 1.600 ευρώ και οι μέσες συντάξιμες αποδοχές για το διάστημα μετά την 1/1/2011, επίσης 1.600 ευρώ (περίπτωση φυσιολογικής μισθολογικής εξέλιξης).

Το ποσό της σύνταξης για το σύνολο των ετών ασφάλισης με το παλιό καθεστώς είναι 926 ευρώ.

Το ποσό της σύνταξης για το σύνολο του χρόνου ασφάλισης με το νέο καθεστώς είναι 945 ευρώ.

Οπότε με βάση τα παραπάνω ποσά και επειδή οι ημέρες ασφάλισης είναι 7.651 μέχρι 31/12/2010 και 1.350 από 1/1/2011 και μετά θα έχουμε αντίστοιχα: