Αναζήτηση
Ηλεκτρονικό δίχτυ στη φοροδιαφυγή απλώνει το υπουργείο Οικονομικών με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων να διενεργεί ήδη διασταυρώσεις στοιχείων ανάμεσα στα εισοδήματα και την περιουσιακή κατάσταση για 1.000.000 επαγγελματίες. Πρόκειται για μία πρώτη εφαρμογή του πόθεν έσχες για όλους που έχει προαναγγείλει ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου ότι θα εφαρμοστεί από το 2010, όταν οι φορολογούμενοι θα κληθούν να αναγράψουν στις δηλώσεις τους το σύνολο των εισοδημάτων τους αλλά και των περιουσιακών τους στοιχείων.
Προς το παρόν, οι διασταυρώσεις της ΓΓΠΣ περιορίζονται στα υπάρχοντα στοιχεία και αφορούν ξεχωριστά καθεμία από τις μεγάλες κατηγορίες επαγγελματιών.
Το σχέδιο εντάσσεται στο πλαίσιο του διαλόγου για τη ριζική αναμόρφωση του φορολογικού και τα ευρήματα της Γενικής Γραμματείας αναμένεται να αποτελέσουν «όπλο» στα χέρια της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, προκειμένου να πείσει τους κοινωνικούς εταίρους που θα μετάσχουν στον διάλογο για την αναγκαιότητα της καθιέρωσης πόθεν έσχες για όλους. Όπως σχολιάζουν αρμόδια στελέχη του οικονομικού επιτελείου, τα ευρήματα των διασταυρώσεων θα αποτελέσουν επίσης μια πρώτη «μαγιά», ώστε με βάση αυτά οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του υπουργείου Οικονομικών να διενεργήσουν σαρωτικούς ελέγχους, για την άμεση τόνωση των εσόδων του προϋπολογισμού.
Στην πρώτη γραμμή των ελέγχων
Γιατροί, δικηγόροι, εργολάβοι, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, τεχνίτες αλουμινίου αλλά και νυχτερινά κέντρα, πάργκινγκ, διαφημιστικές εταιρείες, κομμωτήρια, γυμναστήρια, εστιατόρια και φροντιστήρια βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των ελέγχων, με στελέχη του οικονομικού επιτελείου να διαβεβαιώνουν πως το φοροκυνηγητό δεν στρέφεται κατά επαγγελματικών ομάδων, αλλά κατά συγκεκριμένων φορολογουμένων που φοροδιαφεύγουν.
Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αναμένεται μάλιστα στο πλαίσιο του διαλόγου για τις αλλαγές στη φορολογία που θα αρχίσει την ερχόμενη εβδομάδα να δημοσιοποιήσει τα στοιχεία για το εισόδημα που δηλώνουν στην Εφορία οι κατηγορίες των φορολογουμένων. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, εννιά στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες και εμποροβιοτέχνες δηλώνουν ετήσια εισοδήματα χαμηλότερα των 30.000 ευρώ, την ώρα που μισθωτοί και συνταξιούχοι χωρίς την παραμικρή δυνατότητα απόκρυψης εισοδημάτων δηλώνουν στην Εφορία το 68% των συνολικών εισοδημάτων και καταβάλλουν το 50,1% των συνολικών φόρων εισοδήματος. Ενδεικτικό είναι ότι το 2007, σε σύνολο 383.818 ελευθέρων επαγγελματιών, 356.130 (ή 93% του συνόλου) δήλωναν εισόδημα κάτω από 30.000 ευρώ. Το ίδιο ισχύει και για 632.673 εμποροβιοτέχνες (που αποτελούν το 92% σε σύνολο 666.838 εμποροβιοτεχνών).
Φάκελος για κάθε φορολογούμενο
Με τα αποτελέσματα των διασταυρώσεων που διενεργεί αυτήν την περίοδο, η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων θα επιχειρήσει να δημιουργήσει μια βάση δεδομένων, όπου θα καταγράφονται για κάθε φορολογούμενο επαγγελματία τα εισοδήματα που δηλώνονται στην Εφορία σε αντιπαραβολή με τα στοιχεία για την κινητή και ακίνητη περιουσία τους που είναι καταγεγραμμένα στη δήλωση. Όπου το σύστημα «χτυπάει κόκκινο» εντοπίζοντας ασυμφωνίες ανάμεσα στα δηλωθέντα εισοδήματα και τα στοιχεία κινητής και ακίνητης περιουσίας, θα εκδίδονται φύλλα ελέγχου και ο έλεγχος θα είναι πραγματικά εξονυχιστικός.
Η διαδικασία αυτή θα ενισχυθεί περαιτέρω από το επόμενο έτος και θα επε
Εννιά στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες και εμποροβιοτέχνες δηλώνουν ετήσια εισοδήματα χαμηλότερα των 30.000 ευρώ
Το ενδεχόμενο καταγραφής των καταθέσεων στις φορολογικές δηλώσεις δεν ανησυχεί ιδιαίτερα τους τραπεζίτες, καθώς θεωρούν απίθανη την αναδρομική φορολόγησή τους και πιο πιθανό το να δηλώνονται οι μεταβολές στο ύψος των καταθέσεων για να φαίνεται αν μπορούν να δικαιολογηθούν από τα εισοδήματα του φορολογουμένου. Για παράδειγμα, αν ένας φορολογούμενος δηλώνει καταθέσεις 50.000 ευρώ στις τράπεζες και το επόμενο έτος εμφανιστεί με καταθέσεις 500.000 ευρώ ενώ το εισόδημά του είναι για παράδειγμα 30.000
ευρώ τον χρόνο, αυτό θα αποτελέσει ένα σήμα για τους ελεγκτικούς μηχανισμούς για να εξετάσουν την προέλευση των χρημάτων.
Όπου το σύστημα «χτυπάει κόκκινο» εντοπίζοντας ασυμφωνίες ανάμεσα στα δηλωθέντα εισοδήματα και τα περιουσιακά στοιχεία, ο έλεγχος θα είναι εξονυχιστικός
Διασταυρώσεις και με ασφαλιστικά ταμεία
Τα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών για την αξιοποίηση των δεδομένων που έχει στη διάθεσή του το Δημόσιο εκτείνονται πολύ πιο πέρα από τις διασταυρώσεις των φορολογικών δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων.
Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του οικονομικού επιτελείου, από το 2010 θα τεθεί σε εφαρμογή η διασύνδεση των συστημάτων Τaxis με τα συστήματα Ιcis των τελωνείων και τα πληροφοριακά συστήματα των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και άλλων υπηρεσιών, ώστε να διασταυρωθούν και να αξιοποιηθούν όλες οι διαθέσιμες πληροφορίες για την πάταξη της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής.
Έλεγχοι για ΦΠΑ, ενοίκια, δαπάνες
Μέχρι να πάρουν σάρκα και οστά αυτοί οι σχεδιασμοί, καθώς απαιτούνται επενδύσεις τεχνολογικού εξοπλισμού στη ΓΓΠΣ, το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει επίσης να προχωρήσει σε σαρωτικές διασταυρώσεις για την καταβολή του ΦΠΑ από επιχειρήσεις, για όσους δηλώνουν εισοδήματα από ενοίκια, καθώς και για τους φορολογουμένους που δηλώσουν μεγάλες δαπάνες στην Εφορία για να πετύχουν μείωση φόρου.
Ειδικότερα, στο στόχαστρο των ελέγχων θα βρεθούν:
● Περισσότερες από 100.000 επιχειρήσεις που στο παρελθόν «ξεχνούσαν» να υποβάλουν περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ.
● Φορολογούμενοι με μεγάλες επιστροφές Φόρου Προστιθέμενης Αξίας.
● Όσοι καθυστερούν παραδειγματικά να υποβάλουν δηλώσεις φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ ή συγκεντρωτικές καταστάσεις.
● Επιχειρήσεις που έκαναν έναρξη εργασιών και εν συνεχεία εμφανίζονται να μην έχουν την παραμικρή συναλλαγή.
● Ιδιοκτήτες ακινήτων που αποφεύγουν να δηλώσουν τα ενοίκια που εισπράττουν για να γλιτώσουν φόρο.
● Φορολογούμενοι με δαπάνες- μαμούθ από κομμωτήρια, γυμναστήρια, εστιατόρια ή ιατρικές δαπάνες που οδηγούν σε έκπτωση φόρου.
Αφορολόγητο με αποδείξεις
Τη σύνδεση του αφορολόγητου ποσού εισοδήματος με αποδείξεις που θα υποβάλλουν οι φορολογούμενοι μαζί με τη φορολογική δήλωση, εξετάζει τώρα η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Πρόκειται για ένα μέτρο με το οποίο επιχειρείται να δοθεί κίνητρο στους φορολογούμενους να ζητούν αποδείξεις δαπανών από επαγγελματίες και εμπόρους για αγορές αγαθών και πληρωμές υπηρεσιών, ωστόσο αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση του αφορολόγητου ποσού για μεγάλες κατηγορίες φορολογουμένων. Παρ΄ ότι οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί, εκτιμάται ότι σε κάθε περίπτωση αν τεθεί κάποιο συγκεκριμένο ποσό αποδείξεων που πρέπει να υποβάλει ο φορολογούμενος για να ωφελείται από το σύνολο του αφορολόγητου ποσού των 12.000 ευρώ, θα υπάρξουν αρκετοί που δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν με αποτέλεσμα να χάσουν μέρος από το αφορολόγητο. Για παράδειγμα, οι μισθωτοί με χαμηλά εισοδήματα ενδεχομένως να μην μπορούν να εξασφαλίσουν το ύψος των δαπανών με αποδείξεις που θα τεθεί ως όριο για τη διεκδίκηση του αφορολόγητου των 12.000 ευρώ.
Ενδεικτικό των διεργασιών είναι ότι πηγές του υπουργείου Οικονομικών θεωρούν «καλή ιδέα» τις εισηγήσεις για κατάργηση του σημερινού γενικού αφορολογήτου των 12.000 ευρώ για μισθωτούς- συνταξιούχους και 10.500 ευρώ για τους υπόλοιπους και αντικατάστασή του από ένα σύστημα όπου ένα μέρος του αφορολόγητου θα συναρτάται με τις αποδείξεις δαπανών τις οποίες θα υποβάλλει ο φορολογούμενος στην Εφορία. Η πρόταση αυτή εκτιμάται μάλιστα ότι θα μπορούσε να συνδυαστεί με την εφαρμογή ΦΠΑ για όλους (γιατρούς, δικηγόρους, συμβολαιογράφους, ασφαλιστές, ιδιωτικά εκπαιδευτήρια και φροντιστήρια) και την καθολική χρήση ταμειακών μηχανών την οποία έχει εξαγγείλει ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου.
Σύμφωνα με την πρόταση, οι φορολογούμενοι, για να «κερδίσουν» το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ, θα πρέπει να προσκομίσουν στην Εφορία αποδείξεις ενός συγκεκριμένου ποσού από δικηγόρους, κομμωτήρια, εστιατόρια, γυμναστήρια κ.λπ. Με τον τρόπο αυτό εκτιμούν στο υπουργείο Οικονομικών ότι όλοι οι φορολογούμενοι θα ζητούν αποδείξεις και θα υπάρξει άμεση αύξηση των εσόδων του κράτους από ΦΠΑ.
Επανέρχεται ο συντελεστής 45%
Θετικά εξετάζεται άλλωστε και η πρόταση για επαναφορά του υψηλού συντελεστή 45% για πολύ υψηλά εισοδήματα, με τον πήχυ να μελετάται να τεθεί στα 100.000
ευρώ. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, εισόδημα πάνω από 100.000
ευρώ δηλώνουν σήμερα 4.777 μισθωτοί- συνταξιούχοι, 2.705 έμποροι και βιοτέχνες και 1.680 ελεύθεροι επαγγελματίες.
Με την ισχύουσα κλίμακα ο ανώτερος συντελεστής 40% επιβάλλεται σε όσους έχουν εισόδημα πάνω από 75.000
ευρώ ενώ ο αμέσως προηγούμενος συντελεστής 35% επιβάλλεται για εισοδήματα από 30.000 έως 75.000 ευρώ, καλύπτοντας μεγάλο εύρος φορολογουμένων. Στις προτάσεις που μελετά η κυβέρνηση είναι να καθιερωθούν 6-7 συντελεστές από 4 σήμερα ενώ θα καταργηθεί η πρόβλεψη που υπάρχει από νόμο της προηγούμενης κυβέρνησης για σταδιακή μείωση του συντελεστή 25% από το 2010 και έως το 2014 κατά μία μονάδα τον χρόνο. Σήμερα ο συντελεστής 25% επιβάλλεται για εισοδήματα από 12.000 έως 30.000 ευρώ.
