Οι ταχυμεταφορές, όχημα οικονομικής ανάπτυξης

Η βιομηχανική επανάσταση στις αγορές του 19ου αιώνα μού φαντάζει σαν ο αφέτης

που δίνει την εκκίνηση για έναν μαραθώνιο χωρίς τερματισμό, όπου όλος ο κόσμος

συμμετέχει, θέλοντας και μη, σε μία κούρσα, χωρίς το δικαίωμα να εγκαταλείψει.

Ένας αγώνας, χωρίς να φαίνεται στον ορίζοντα ο τερματισμός και οι

συμμετέχοντες να αναλώνονται στην τακτική, την ταχύτητα, τις ομαδοποιήσεις,

τις συνέργειες.

Από τον θρυλικό Σπύρο Λούη έως τους Κενυάτες αθλητές σήμερα έχουν περάσει 100

χρόνια και η εξέλιξη είναι φανερά εντυπωσιακή. Ο μαραθώνιος της ζωής, ο

μαραθώνιος της οικονομίας. Η οικονομία. Μία λέξη ταυτισμένη, στο παρελθόν, με

τη συνετή διαβίωση, που σήμερα συνδέεται με τον πολλαπλασιασμό αποθεμάτων, την

επεκτασιμότητα στις αγορές και την ευρωστία. Σε αυτά τα πλαίσια και

διαχωρίζοντας την οικονομία σε επιμέρους τομείς, οι μεταφορές είναι ένας

σημαντικός συντελεστής, που έχει διαχρονικά επηρεάσει τις συνολικότερες

μεταλλάξεις της οικονομίας, τόσο στον παγκόσμιο στίβο με τη συνεχή ανάπτυξη

του διεθνούς εμπορίου όσο και στα ελληνικά πλαίσια της συνεχούς προσπάθειας

που καταβάλλεται για συμμετοχή της χώρας στα τεκταινόμενα.

Έχω την πεποίθηση ότι οι μεταφορές είναι ένας συντελεστής βάσης που η οργάνωση

επηρεάζει σημαντικά την πορεία και τα αποτελέσματα μιας οικονομίας. Ο κλάδος

των μεταφορών, με τη σειρά του, γνώρισε μεγάλες επιδράσεις από τη βιομηχανική

επανάσταση και μετά. Η ανακάλυψη της ατμομηχανής, του αυτοκινήτου και των

αεροπλάνων, λειτούργησε ως συμπιεστής του χρόνου διακίνησης επιβατών και

εμπορευμάτων, με αποτελέσματα εντυπωσιακά. Η δε προσθήκη στη διακίνηση μέσω

τηλεπικοινωνιών (δορυφόροι -Internet κ.λπ.) δεδομένων ήχου και εικόνας έφερε

την αλματώδη τεχνολογική ανάπτυξη του τομέα που κατατάσσει τον κλάδο σε

ρυθμιστικό παράγοντα των οικονομιών ή, για να είμαστε εντός του κλίματος της

εποχής, της παγκόσμιας οικονομίας.

Ίσως η παγκοσμιοποίηση, όπως συζητείται στις μέρες μας, να είναι πλέον δρόμος

χωρίς γυρισμό και σε αυτό συντελεί έντονα το επίπεδο των μεταφορών, σε

ταχύτητα, τεχνική, αξιοπιστία και ασφάλεια. Στην Ελλάδα, οι μεταφορές είναι

ένας τομέας με παράδοση αλλά και με εγγενείς δυσκολίες, όπως η γεωγραφική

σύνθεση της χώρας, η επί μακρόν έλλειψη σύγχρονου οδικού δικτύου, αλλά και οι

συνεχείς αργοπορίες στη νομοθετική στήριξη του κλάδου τα τελευταία 50 χρόνια,

που δεν βοήθησαν γενικά την ανάπτυξή τους. Οι ανασταλτικοί αυτοί παράγοντες

έπαιξαν ­ και κάποιοι παίζουν ακόμα και σήμερα ­ ουσιαστικό ρόλο στην ποιοτική

αναβάθμισή τους.

Εδώ, ίσως, πρέπει να προστεθεί και η παραδοσιακή αντίληψη ότι το κράτος –

επιχειρηματίας μπορεί τελικά να διασφαλίζει το κοινωνικό όφελος στα πλαίσια

της εξυπηρέτησης του πολίτη, έννοια βεβαίως που σήμερα έχει μάλλον

αναθεωρηθεί, αφού οι απαιτήσεις εξυπηρέτησης από πλευράς των πολιτών έχουν

πάρει πιο πιεστικό χαρακτήρα, έτσι ώστε το κράτος – επιχειρηματίας,

μονοπωλιακά, να μην είναι σε θέση να τις καλύψει.

Ποιος αλήθεια, πριν από μερικά χρόνια, θα μπορούσε να πιστέψει ότι μπορεί να

αποστείλει ένα δέμα από την Αθήνα και να φτάσει αυθημερόν στα χέρια του

παραλήπτη στη Νέα Υόρκη! Οι μεταφορές, με τη συνεχή ανάπτυξη τών από αέρος

δρομολογίων, έδωσαν εκπληκτικές δυνατότητες σύνδεσης των χωρών μεταξύ τους,

έτσι ώστε οι επιχειρηματίες να διαθέτουν τα εμπορεύματά τους σε χρόνους που

παλαιότερα ουδείς διενοείτο να εκτιμήσει ότι θα ήταν εφικτοί.

Στον τομέα των μεταφορών, και ειδικότερα στις ταχυμεταφορές, αφού οι συνεχείς

εξελίξεις εύκολα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αυτές θα πιέζουν να εισέλθουν όλο

και περισσότερο στις περιοχές της παραδοσιακής μεταφοράς, το ζητούμενο είναι

οι χρήστες να πολλαπλασιάζονται. Και αυτό προβλέπω στα επόμενα χρόνια να

συμβαίνει, αφού ως γρήγορες υπηρεσίες μεταφοράς, σε συνδυασμό με την προσδοκία

ότι το βιοτικό επίπεδο θα ενδυναμώνεται, θα οδηγούν όλο και περισσότερους να

απολαμβάνουν τις υπηρεσίες αυτές.

Έχω δε την αίσθηση ότι και οι κυβερνήσεις κατανοούν αυτή την εξέλιξη και γι’

αυτό ίσως προβαίνουν σε ιδιωτικοποιήσεις των ταχυδρομείων, στοιχείο το οποίο

δηλώνει τη θέλησή τους να είναι ποιοτικές οι υπηρεσίες αυτές και να

εμπλουτίζονται μέσα από υγιείς συνθήκες ανταγωνισμού, προς όφελος των χρηστών.

Επιπλέον, η ψήφιση πριν από δύο χρόνια του νομοθετικού πλαισίου ­ έστω και με

τις αδυναμίες του και ίσως όχι του αναλογούντος θάρρους για τις ταχυμεταφορές

και τις ταχυδρομικές υπηρεσίες ­ συντελεί στη θετική εξέλιξη του τομέα αυτού.

Πεποίθησή μου είναι ότι η χώρα μας, που σε τελική ανάλυση βασίζεται έντονα

στον τομέα των υπηρεσιών ως το όχημα της ανάπτυξής της, θα πρέπει με θαρραλέα

βήματα να ανοίξει το πεδίο, όπως προβλέπεται και από τις κοινοτικές αποφάσεις

(το 2003 προβλέπεται η πλήρης απελευθέρωση των ταχυδρομικών υπηρεσιών), χωρίς

παρατάσεις, έτσι ώστε οι διεργασίες σε συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού να

λειτουργήσουν αναπτυξιακά προς όφελος και των χρηστών, αλλά πολύ περισσότερο

προς όφελος της γενικής προσπάθειας εκσυγχρονισμού της οικονομίας. Ούτως ή

άλλως, κάτι που είναι σύγχρονο και εξελίξιμο δεν πρέπει να αγκυλώνεται και,

κυρίως, πρέπει να μην περιχαρακώνεται.