Ο Σπύρος Γεωργαντέλης είναι Σύμβουλος Διοίκησης της Εμπορικής Τράπεζας

Οι ελληνικές τράπεζες τα επόμενα χρόνια αναμένεται να παρουσιάσουν

ικανοποιητικές αποδόσεις για τους μετόχους τους. Η πορεία των ελληνικών

τραπεζών σήμερα αναμφίβολα επηρεάζεται από τη διεθνή συγκυρία, που μάλλον

είναι δυσμενής λόγω των χαμηλών διεθνών χρηματιστηριακών αποδόσεων. Η διεθνής

χρηματιστηριακή αγορά δείχνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά σημάδια κόπωσης,

λόγω των πολύ χαμηλών κερδών των εταιρειών που αρχικά ξεκίνησαν με τις

εταιρείες του κλάδου της τεχνολογίας και των τηλεπικοινωνιών και αργότερα

επεκτάθηκαν και σε άλλες εταιρείες.

Οι προβλέψεις, όσον αφορά τα βασικά μεγέθη της παγκόσμιας οικονομίας, συνεχώς

δείχνουν προς χαμηλότερα επίπεδα, ενώ παρατηρούνται σοβαρά προβλήματα σε

ορισμένες αναδυόμενες οικονομίες, όπως δυσκολίες αποπληρωμής κρατικών χρεών

(Αργεντινή και Τουρκία).

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες

ευρωπαϊκές. Για παράδειγμα, αναφέρουμε τον πολύ χαμηλό βαθμό εξάρτησής τους

από αναδυόμενες αγορές με προβλήματα (π.χ. Λ. Αμερική) όπως και τον επίσης

χαμηλό βαθμό πιστωτικής επέκτασης σε κλάδους όπως η Νέα Οικονομία. Η Ελλάδα

εξακολουθεί να απολαμβάνει ρυθμούς ανάπτυξης πολύ υψηλότερους από αυτούς της

ευρωζώνης, χαρακτηρίζεται από χαμηλό λόγο πιστωτικής επέκτασης (δανείων) ως

προς το εθνικό προϊόν (ΑΕΠ), χαμηλό ποσοστό καταναλωτικών και στεγαστικών

δανείων ως προς το ΑΕΠ και, τέλος, από πολύ χαμηλό ποσοστό ασφαλίστρων ανά

μονάδα εθνικού προϊόντος.

Κρίνοντας από τα στοιχεία του α’ εξαμήνου του 2001 προκύπτει σαφής προώθηση

των δανείων, που για μεγάλες τράπεζες είναι σαφώς άνω του 20%, όταν στην

Ιταλία οι αντίστοιχοι ρυθμοί είναι μόλις 12%. Η εικόνα αυτή αναμένεται να

συνεχιστεί και το 2002, αλλά και μετέπειτα, λόγω σημαντικής ζήτησης πιστώσεων

από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Οι τελευταίες, με την ανάληψη των

Ολυμπιακών Αγώνων, θα χρειαστούν αρκετά νέα κεφάλαια για τη χρηματοδότηση των

μεγάλων έργων που θα τους ανατεθούν.

Η κερδοφορία των τραπεζών, όπως φαίνεται από πρώτη ανάλυση των στοιχείων του

α’ εξαμήνου του 2001, δείχνει ότι τα επιτοκιακά περιθώρια βελτιώθηκαν μέσα στο

β’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους, σε σχέση τόσο με το α’ τρίμηνο του 2001 όσο

και το τέλος του 2000. Τα περιθώρια αυτά αναμένεται να συνεχίσουν να κινούνται

στα ίδια επίπεδα και το β’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους ή ακόμα και να αυξηθούν

ελαφρά, αν και ο ανταγωνισμός για μεγαλύτερα μερίδια αγοράς το 2002 ίσως

αποτελέσει το «φρένο» στην περαιτέρω άνοδό τους. Τα κέρδη που προέρχονται από

προμήθειες αναμένεται να συμπιεστούν μέσα στο 2001 και να αυξηθούν σημαντικά

το επόμενο έτος. Η συμπίεση αυτών των κερδών προέρχεται από τη δυσμενή

χρηματιστηριακή αγορά, όπως κάτι ανάλογο συνέβη και με τις ιταλικές τράπεζες

πρόσφατα. Η ελπίδα για αύξηση των κερδών από προμήθειες οφείλεται στο γεγονός

ότι από το 2002 νέα προϊόντα εισέρχονται στην ελληνική αγορά, όπως

τραπεζοασφάλειες (bancassurance), διαχείριση διαθεσίμων (asset management),

διαχείριση ακίνητης περιουσίας (real estate management), κ.λπ., που αναμένεται

να συμβάλουν στην αύξηση των εσόδων από προμήθειες.

Οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει εν τω μεταξύ να βελτιώσουν τόσο τα συστήματα

παρακολούθησης κινδύνων όσο και τα μηχανογραφικά τους συστήματα και γενικά να

περιορίσουν το κόστος λειτουργίας τους, ώστε σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη

σημαντική άνοδο των εργασιών τους την επόμενη τριετία να δώσουν στους μετόχους

ικανοποιητικές αποδόσεις, ανάλογες με τις καλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες, με

τις οποίες άμεσα πλέον συγκρίνονται.