Διευθύνων σύμβουλος Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών Α.Ε.

Σήμερα οι επενδυτές θα πρέπει να νιώθουν την ασφάλεια που τους παρέχουν οι

νομικές και οι τεχνικές δικλίδες του άυλου περιβάλλοντος στις χρηματιστηριακές

συναλλαγές. Το περιβάλλον είναι κατά 100% άυλο και η εκκαθάριση και ο

διακανονισμός ολοκληρώνονται την τρίτη εργάσιμη ημέρα (Τ+3).

Ένα βασικό χαρακτηριστικό της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, το οποίο εξασφαλίζει τη

διαφάνεια στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, είναι ότι η εντολή, η εκκαθάριση

και ο διακανονισμός γίνονται στο όνομα του τελικού επενδυτού. Στην Ελλάδα δεν

υπάρχουν και δεν επιτρέπονται, για παράδειγμα, οι νομινί ακάουντς ή να

δίνονται εντολές διαφόρων φυσικών προσώπων υπό την «ομπρέλα» ενός κωδικού ενός

θεσμικού επενδυτού. Το χαρακτηριστικό αυτό, το οποίο στην ελληνική

κεφαλαιαγορά είναι δεδομένο εδώ και αρκετά χρόνια, στο εξωτερικό τώρα γίνονται

προσπάθειες ώστε να υιοθετηθεί στις διεθνείς ανεπτυγμένες αγορές, μεταξύ αυτών

και στην Ευρώπη.

Επιπλέον, ο συμψηφισμός γίνεται μόνο στο δραχμικό σκέλος (στο χρηματικό) σε

επίπεδο μέλους (χρηματιστηριακή εταιρεία ή τράπεζα) και όχι σε επίπεδο τίτλων.

Επίσης, υπάρχει συμμετοχή τραπεζών και θεματοφυλάκων στην εκκαθάριση. Πέρα,

όμως, απ’ όλα αυτά υπάρχει κάλυψη των προς εκκαθάριση συναλλαγών, υπάρχει το

Επικουρικό και το Συνεγγυητικό, ενώ δεν έχουμε ενδιάμεσο οργανισμό εκκαθάρισης

(κεντρικό αντισυμβαλλόμενο).

Έτσι, όταν πριν από λίγες ημέρες ένα μέλος βρέθηκε την τέταρτη ημέρα ανοικτό

προς την εκκαθάριση κατά 950.000 δραχμές, το σύστημα λειτούργησε ακαριαία και

η χρηματιστηριακή αγορά λειτούργησε κανονικά.

Το περιστατικό αυτό ήταν το πρώτο που εντοπίστηκε στο άυλο περιβάλλον,

αντιμετωπίστηκε και το σύστημα λειτούργησε κανονικά.

Όλα αυτά μπορεί να φαίνονται αρκετά θεωρητικά, αλλά η σημασία τους μπορεί να

γίνει πιο απτή αν λάβουμε υπόψη μας ότι σήμερα υπάρχουν περισσότεροι από 1,7

εκατ. ενεργοί κωδικοί Ελλήνων και ξένων θεσμικών επενδυτών. Επίσης, έχουν

αποϋλοποιηθεί περισσότερες από 5 δισ. μετοχές και σήμερα είναι περίπου 10 δισ.

εισηγμένες μετοχές.

Εκποιήθηκαν περίπου 4 εκατ. ανώνυμες μετοχές και στο Χρηματιστήριο υπάρχουν

312 εισηγμένες εταιρείες με 349 αξίες. Υπάρχουν 120 χειριστές, 700 τερματικά

και 1.135 χρήστες.

Στους 1,7 εκατ. κωδικούς πρέπει να προσθέσουμε και τους 150.000 περίπου που

αντιστοιχούν στους μη εμφανισθέντες. Πρόκειται για ανενεργούς κωδικούς που

δημιουργούνται αυτόματα από το σύστημα για τους κατόχους ονομαστικών μετοχών,

οι οποίοι όμως δεν εμφανίστηκαν για να αποϋλοποιήσουν τις μετοχές τους.

Έτσι, μπορεί ένας επενδυτής να έχει λογαριασμό στο ΣΑΤ και να έχει δεύτερο

λογαριασμό, επειδή δεν έχει αποϋλοποιήσει κάποιες ονομαστικές μετοχές. Αυτό

μπορεί να οδηγήσει σε δύο κωδικούς για ένα άτομο. Ωστόσο, με την εμφάνισή τους

και με την αποϋλοποίηση των μετοχών τους το σύστημά μας αυτόματα συγχωνεύει

τις μερίδες.

Μέχρι, όμως, να ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, δεν είμαστε ακόμη σε θέση να

πούμε με βεβαιότητα αν οι υπόλοιποι 150.000 κωδικοί είναι πολλαπλοί και αν

τελικά το σύνολο των μερίδων ανέρχεται σε 1.850.000. Το σίγουρο είναι ότι αυτή

τη στιγμή υπάρχουν περισσότεροι από 1,7 εκατ. ενεργοί κωδικοί Ελλήνων και

ξένων επενδυτών.

Επίσης, ανεξάρτητα από τη χρηματιστηριακή συγκυρία, το ποσοστό των επενδυτών

που κάνει πράξεις καθημερινά ακολουθεί τα διεθνή δεδομένα, δηλαδή κυμαίνεται

κατά μέσο όρο σε 10-20%.