Ο Ιρβιν Γιάλομ γράφει για όσους ενδιαφέρονται για την ανθρώπινη ψυχή. Και τα λογοτεχνικά του βιβλία λειτουργούν επίσης ως πολύτιμος σύντροφος για όσους ήδη βρίσκονται σε ψυχοθεραπεία. Πιθανόν να βοηθά και εκείνους που δεν τολμούν ή απλώς δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα για να κάνουν δώρο στον εαυτό τους συνεδρίες με ειδικούς, με σκοπό την προσωπική τους ανάπτυξη.

Στα 83 του σήμερα ο Γιάλομ είναι ακόμη διαθέσιμος για ιδιωτικές συνεδρίες στο Πάλο Αλτο και το Σαν Φρανσίσκο. Ακόμη και για συνεδρίες μέσω Skype, όπως εξηγεί στην εφημερίδα «Ιντιπέντεντ», αφού κάποιοι άνθρωποι δεν προλαβαίνουν να δεσμευτούν σε μακρά ψυχοθεραπεία επειδή δεν έχουν χρόνο και η ζωή τούς μετακινεί. Ομως ο Γιάλομ, εκπρόσωπος της ανθρωπιστικής – φιλοσοφικής σχολής και της λεγόμενης υπαρξιακής ψυχοθεραπείας από τα πρώτα χρόνια της ειδίκευσής του στην ψυχιατρική, το 1957 άρχισε να προσεγγίζει την ψυχή μέσω της φιλοσοφίας.

«Είχαμε εκπαιδευτεί με την άποψη ότι η ιστορία του πεδίου μας είχε τις ρίζες της στην ψυχολογία του 19ου αιώνα και κυρίως βασιζόταν στη δουλειά του Φρόιντ και του Γιουνγκ. Κατά τη γνώμη μου, αυτό ήταν θλιβερό λάθος επειδή από τις απαρχές της καταγεγραμμένης Ιστορίας φιλόσοφοι και στοχαστές είχαν ασχοληθεί με ζητήματα που σχετίζονται με το πεδίο της ψυχιατρικής. Κάπως έτσι άρχισα να διαβάζω φιλοσοφία. Πλάτωνα και Επίκουρο ιδιαίτερα, οι οποίοι με έκαναν να πιστέψω ότι πολλές από τις σκέψεις τους θα έπρεπε να ενταχθούν στο πεδίο μας και ότι δεν πρέπει να έχουμε τόσο περιορισμένη αντίληψη για το ποια είναι η ανθρώπινη κατάσταση».

Καθώς στη διάρκεια της δουλειάς του ο οξυδερκής θεραπευτής αντιμετώπισε σε πολλές περιπτώσεις το άγχος θανάτου, ο φιλοσοφικός συλλογισμός του παρελθόντος πρόσφατα τον ενέπνευσε για να φωτίσει τις σύγχρονες συνθήκες: «Είμαστε όλοι πλάσματα μίας μέρας –και εκείνος που θυμάται κάτι, και αυτό το κάτι. (…) Κοντεύει ο καιρός που θα σε ξεχάσουν όλοι. Να στοχάζεσαι πάντοτε ότι σε λίγο θα είσαι ο καθένας στο πουθενά» έγραφε ο ρωμαίος αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος στο στοχαστικό έργο του «Τα εις εαυτόν». Ο Ιρβιν Γιάλομ δανείστηκε τα «πλάσματα μίας μέρας» ως τίτλο του νέου του βιβλίου που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Αγρα σε μετάφραση της Ευαγγελίας Ανδριτσάνου. Σε αυτό το βιβλίο συγκεντρώνει δέκα ιστορίες ψυχοθεραπείας, που το χαρακτηριστικό τους είναι οι αταξινόμητες ασθένειες υπαρξιακών ζητημάτων.

ΔΕΚΑ «ΗΡΩΕΣ». Σε αυτά τα δέκα περιστατικά που καταγράφει –αφού προηγουμένως έχει αλλάξει ονόματα και εμπλουτίσει με συγγραφικές αυθαιρεσίες τις ιστορίες για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων –ο Ιρβιν Γιάλομ συνομιλεί με διαφορετικούς θεραπευομένους. Ανάμεσά τους ένας νέος άνδρας ο οποίος επιχειρεί να κρατήσει μακριά τον τρόμο του για τον θάνατο μέσα από τη σεξουαλική υπερδραστηριότητα. Μια νοσηλεύτρια θυμωμένη και παραδομένη στη δυστυχία, χωρίς διέξοδο, η οποία έχασε τον γιο της μέσα στον κόσμο των ναρκωτικών και του εγκλήματος αλλά όμως πρέπει να παρηγορεί τους προνομιούχους ασθενείς της στον δικό τους πόνο. Μια νεόκοπη ψυχοθεραπεύτρια που η σπουδή της πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση διαβρώνει τις αναμνήσεις της για μια χαμένη φιλία.

Ο διάσημος ψυχοθεραπευτής ξεπερνά την τάση του επαγγελματικού περιβάλλοντος των νέων κυρίως θεραπευτών οι οποίοι επιδίδονται σε εξαιρετικά συγκεκριμένες τεχνικές που απευθύνονται σε εξειδικευμένες διαγνωστικές κατηγορίες όπως η κατάθλιψη, η διαταραχή πρόσληψης τροφής, οι κρίσεις πανικού, η διπολική διαταραχή, οι εθισμοί ή συγκεκριμένες φοβίες. «Ελπίζω ότι κατάφερα να μεταφέρω πώς μπορεί να αξιοποιηθεί με θετικά αποτελέσματα η επικέντρωση στο εδώ και τώρα. Τα υπαρξιακά ζητήματα ταλαιπωρούν πολύ περισσότερους θεραπευομένους από όσους συνήθως νομίζουμε. Για να προσφέρουν βοήθεια οι θεραπευτές, χρειάζεται να έχουν οξυμμένη ευαισθησία για τα υπαρξιακά ζητήματα και να ορίσουν τι είναι εκείνο που ταλαιπωρεί τον θεραπευόμενο με τρόπο ριζικά διαφορετικό από τους ορισμούς που δίνουν οι κλινικοί θεραπευτές άλλων κατευθύνσεων».

INFO

Irvin D. Yalom, «Πλάσματα μίας μέρας». Μτφ. Ευαγγελία Ανδριτσάνου. Εκδ. Αγρα, σελ. 256, τιμή: 16 ευρώ

«Ενας έντιμος, διάφανος δεσμός»

«Φροντίζω πάντα να δίνω την ύψιστη προτεραιότητα στην ανάπτυξη ενός έντιμου, διάφανου, βοηθητικού δεσμού ανάμεσα σε εμένα και στον θεραπευόμενο. Η αποτελεσματικότητα της ψυχοθεραπείας βασίζεται στη θεραπευτική σχέση, στην υφή, στη δημιουργία, στην εξέλιξη αυτής της σχέσης» γράφει ο Ιρβιν Γιάλομ στο «Πλάσματα μίας μέρας».

Τελευταία Νέα