«Η εκδίκηση των φιδιών» (1962)

(Yilanlarin Öcü)

Του Μερίν Ερκσάν

Από τις πιο εμβληματικές στιγμές του τουρκικού κινηματογράφου, γυρισμένη σε μια περίοδο όπου η συντριπτική πλειονότητα της παραγωγής αποτελείτο από φαρσοκωμωδίες και μελοδράματα (όπως ακριβώς συνέβαινε και στην Ελλάδα, εκείνη την περίοδο). Η ιστορία αφορά τον αγώνα ενός παντρεμένου ζευγαριού να επιβιώσει σε ένα μικρό απομονωμένο χωριό της Ανατολίας, έχοντας να αντιμετωπίσουν τους διεφθαρμένους «άρχοντες» της περιοχής, αλλά και τους εχθρικούς γείτονές τους.

«Ελπίδα» (1970)

(Umut)

Γιλμάζ Γκιουνέι, Σερίφ Γκορέν

Ενας άξεστος αμαξάς οδηγείται στην απόγνωση όταν ένα αυτοκίνητο χτυπά –και σκοτώνει –ένα από τα άλογα του. Μετά τη συμβουλή ενός ιμάμη, ο ήρωας αποτραβιέται στην έρημο, όπου αναζητεί έναν μυθικό θησαυρό. Η ταινία ξεκινά ως νεορεαλιστικό δράμα, στην παράδοση των κορυφαίων του είδους (σαν τον «Κλέφτη ποδηλάτων»), και στο φινάλε απογειώνεται διά του σουρεαλισμού.

«Το κοπάδι» (1979)

(Suru)

Του Ζεκί Οκτέν

Οταν ήταν μικρή η Μπεριβάν δόθηκε από την οικογένειά της, ως νύφη, σε μια «αντίπαλη» οικογένεια, ελπίζοντας στο τέλος μιας βεντέτας. Η αιματοχυσία σταματά, όχι όμως και η εχθρότητα. Χρόνια αργότερα, η Μπεριβάν, ο σύζυγός της και ο επικεφαλής της οικογένειας αποφασίζουν να κατέβουν στην Αγκυρα για να πουλήσουν το κοπάδι τους –το ταξίδι αυτό αποτελεί και την αφορμή για μια καταγραφή ενός σκληρού, άδικου κράτους, βουτηγμένου στη διαφθορά. Πίσω από το φιλμ, ο θρυλικός Γιλμάζ Γκιουνέι, που υπογράφει και το σενάριο.
«Η εύφορη γη» (1980)

(Bereketli Topraklar Üzerinde)

Του Ερντέν Κιράλ

Μεταφορά του ομότιτλου βιβλίου του Ορχάν Κεμάλ, με θέμα το οδοιπορικό τριών εργατών προς μια καλύτερη ζωή. Κοινωνικό δράμα και αιχμηρό σχόλιο πάνω στην κοινωνική ανισότητα. Η απάντηση της λογοκρισίας ήταν σκληρή –το φιλμ απαγορεύτηκε από τον στρατιωτικό νόμο, ενώ οι κόπιες του εκλάπησαν –η δε ταινία έμεινε εξαφανισμένη επί 28 χρόνια.

«Ο δρόµος» (1983)

(Yol)

Του Γιλμάζ Γκιουνέι

Οι ιστορίες πέντε φυλακισμένων που επιστρέφουν σπίτι με οκταήμερη άδεια. Η Τουρκία σαν μια μεγάλη φυλακή, αυστηρά επιτηρούμενη. Χρυσός Φοίνικας στις Κάννες (εξ ημισείας με τον «Αγνοούμενο» του Κώστα Γαβρά, φωτογραφία επάνω) για ένα φιλμ που απαγορεύτηκε. Προβλήθηκε 17 χρόνια μετά, σε λογοκριμένη κόπια (κόπηκαν σκηνές που προσδιόριζαν με κόκκινα γράμματα ένα χωριό στη ΝΑ Τουρκία ως «Κουρδιστάν»).

«Ξενοδοχείο η Πατρίς»

(1987)

(Anayurt Oteli)

Του Ομέρ Καβούρ

Ο ιδιοκτήτης ενός μικρού ξενοδοχείου στην επαρχιακή Τουρκία παθιάζεται με μια γοητευτική πελάτισσα του. Ενα υπόκωφα μελαγχολικό κομψοτέχνημα με έκδηλες τις δυτικές επιρροές (η ατμόσφαιρα παραπέμπει αρκετά στον Αντονιόνι). Διαθέτει δε και μια σπουδαία ερμηνεία από τον Μασίτ Κοπέρ.

«Αθωότητα» (1997)

(Masumiyet)

Του Ζέκι Ντεμιρκουμπούζ

Από τα πιο λεπτοδουλεμένα ψυχοδράματα του τουρκικού σινεμά, με ήρωα έναν προσφάτως αποφυλακισμένο άνδρα που προσπαθεί να επανενταχθεί κοινωνικά –οι επαφές του με ένα φιλικό, αλλά όχι ιδιαιτέρως ισορροπημένο ζευγάρι, όμως, απλώς φέρνουν στην επιφάνεια τις αυτοκαταστροφικές του τάσεις. Η εναρκτήρια σεκάνς, με τον φοβισμένο ήρωα να παρακαλά, απεγνωσμένος, τον δεσμοφύλακα για παράταση της κράτησής του, σφηνώνεται στη μνήμη.

«Το µέλι» (2010)

(Bal)

Του Σεμίχ Καπλάνογλου

Ο Γιουσούφ είναι μοναχοπαίδι και ζει με τους γονείς του σε μια απομονωμένη ορεινή περιοχή. Για το νεαρό αγόρι, το γειτονικό δάσος είναι μέρος ενός μυστηρίου και περιπέτειας όπως το ζει συνοδεύοντας τον πατέρα του στη δουλειά καθημερινώς. Ο πατέρας του, ο Γιακούπ,είναι μελισσοκόμος και τοποθετεί τις κυψέλες του στις κορυφές των πιο ψηλών δέντρων του δάσους. Χωματένιος ο λυρισμός που αναδύεται από τις εικόνες του Σεμίχ Καπλάνογλου σε αυτή την σιωπηλά σπαρακτική ταινία που βραβεύτηκε με τη Χρυσή Αρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου. Εκοψε εισιτήρια και στα ελληνικά ταμεία.

«Κάποτε στην Ανατολία» (2011)

(Bir Zamanlar Anadolu’da)

Του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν

Πριν φύγει από τις Κάννες με Χρυσό Φοίνικα για τη «Χειμέρια νάρκη», ο Τσεϊλάν είχε κερδίσει το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής με τούτο εδώ. Αστυνομικοί, κρατικοί υπάλληλοι, ένας εισαγγελέας, ένας γιατρός κι ένας κρατούμενος, αναζητούν στα βάθη της Ανατολίας, την τοποθεσία όπου ο τελευταίος έχει θάψει το θύμα μιας δολοφονίας .
«Φωτίζεις τη νύχτα» (2013)

(Thou Gild’st the Even)

Του Ονούρ

Στο χωριό του Κεμάλ όλα είναι φυσιολογικά. Ο ίδιος είναι επόπτης σε ποδοσφαιρικούς αγώνες. Επίσης, μπορεί και βλέπει πίσω από τους τοίχους –και περνάει μέσα απ’ αυτούς. Ο δε γιατρός του κλαίει δάκρυα από αίμα, ενώ η δασκάλα του είναι αόρατη. Και η γυναίκα που αγαπά έχει τηλεκινητικές ικανότητες. Μια μυστηριώδης ταινία που προβλήθηκε πέρυσι στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης –έκτοτε, πολλοί σινεφίλ την αναζητούν.