Με τη σκιά των ανεκπλήρωτων υποσχέσεων της Πολιτείας που οδηγούν σε οικονομικό αδιέξοδο ώς τον Νοέμβριο –αν δεν βρεθεί λύση –και με τη λάμψη των επερχόμενων παραγωγών σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο παρουσιάστηκε χθες το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της σεζόν 2014-2015.

Η θηλιά της οικονομικής δυσπραγίας όμως δεν στάθηκε εμπόδιο για τον προγραμματισμό μιας ακόμη χρονιάς με «επιθέσεις πολιτισμού», σύμφωνα με την προσφιλή έκφραση του καλλιτεχνικού διευθυντή Μύρωνα Μιχαηλίδη, όπως οι παραστάσεις των Γ. Κόκκου, Ροδούλας Γαϊτάνου και οι συνεργασίες με τις Οπερες Ουαλίας και Σκωτίας.

Οι πετυχημένες παραστάσεις και το έρεισμα που απέκτησε η ΕΛΣ σε μεγάλη μερίδα του κοινού έφεραν τα επιθυμητά αποτελέσματα, όπως πληρότητα θέσεων από 70% έως 97%, αλλά και ακόμη μία ευχάριστη έκπληξη. Ενώ ο αρχικός προϋπολογισμός του κόστους για το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της χρονιάς που πέρασε αντιστοιχούσε σε 3.755.000 εκατομμύρια ευρώ, τελικά μόλις που άγγιξε τα 2.809.578. Με θετικό όμως πρόσημο έκλεισε για τη σεζόν 2013-2014 και η εισροή εισόδων από τα εισιτήρια –2.478.607 ευρώ. Η εικόνα των αριθμών αποκτά πρόσθετο ενδιαφέρον αν σκεφθεί κανείς ότι «η ζημιά είναι μη αναστρέψιμη από τις συνεχείς μειώσεις των επιχορηγήσεων αφού την τελευταία τριετία έχουν φθάσει να είναι λιγότερες κατά 35%. Δεν πάει άλλο» τόνισε ο πρόεδρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Αθανάσιος Θεοδωρόπουλος. Από τα 13,5 εκατ. ευρώ που πήρε πέρυσι θα εκταμιεύσει φέτος 10 –από τα οποία 9 εκατ. ευρώ βρίσκονται ήδη στο ταμείο της και 1 εκατ. πρόκειται να εισπράξει σύντομα. Με άλλα λόγια, η Λυρική πρέπει να εξασφαλίσει 3,5 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τον προϋπολογισμό που έχει κάνει για τη μετάβασή της στη νέα της στέγη, στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Καθησυχαστικός εμφανίστηκε ο υπουργός Πολιτισμού Κώστας Τασούλας σε σχέση με την αντιμετώπιση του οικονομικού προβλήματος, χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Και ενώ η Λυρική Σκηνή έχοντας στις αποσκευές της καλές επιδόσεις ετοιμάζει βαλίτσες για τη μετακόμισή της στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το τελευταίο προσφέρει για αυτόν τον σκοπό 2,5 εκατ. ευρώ τη φετινή σεζόν και 2,5 εκατ. την επόμενη. Τα χρήματα αυτά προορίζονται για την ενίσχυση των διεθνών συνεργασιών της ΕΛΣ, την εκπαίδευση προσωπικού, τη δημιουργία και τον προγραμματισμό εναλλακτικής σκηνής με νεανικά σχήματα αλλά και avant garde παραγωγές. Να σημειωθεί ότι ο κρατικός πολιτιστικός οργανισμός έχει επωμισθεί την «υιοθεσία» του θεατρικού μουσείου όπως επισήμανε ακόμη μία φορά ο υπουργός Πολιτισμού Κ. Τασούλας.

Οι ανεκπλήρωτες υποσχέσεις της Πολιτείας δεν στάθηκαν εμπόδιο για τη Λυρική να διαγράψει τη δική της πορεία, αφήνοντας ισχυρά και λαμπερά σημάδια πολιτισμού. Από την έλλειψη οικονομικής χρηματοδότησης προέκυψε έλλειμμα, αλλά τον περασμένο Φεβρουάριο το συσσωρευμένο χρέος, το οποίο ανερχόταν στα 17.000.000 ευρώ, μηδενίστηκε. Η εξωστρέφεια και τα εντυπωσιακά καλλιτεχνικά αποτελέσματα υπογραμμίστηκαν με έμμεσο τρόπο από τη φράση του κ. Τασούλα, ο οποίος είπε ότι «οι επιχορηγήσεις πρέπει να δίνονται με βάση την επίδοση και τη διάκριση. Να επιβραβεύεται δηλαδή αυτός που αξίζει. Αναγκαία εξέλιξη αφού δεν βρισκόμαστε πια σε περιόδους οικονομικής ανεμελιάς».

Το πρόγραμμα. Παγκόσμιες πρεμιέρες, αναβιώσεις αριστουργημάτων, έμφαση στην ελληνική όπερα είναι μερικοί μόνο από τους βασικούς άξονες για τη σεζόν 2014-2015. Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τη χρονιά που έρχεται φωτίζεται από εγχώριες και διεθνείς συνεργασίες. Ξεχωριστή στιγμή είναι η πρώτη πανελλήνια πλήρης παρουσίαση του κορυφαίου έργου από την παγκόσμια μουσική δραματουργία, της όπερας του Ρίχαρντ Βάγκνερ «Τριστάνος και Ιζόλδη», σε μουσική διεύθυνση Μύρωνα Μιχαηλίδη και σκηνοθεσία Γιάννη Κόκκου, τον Ιανουάριο του 2015. Οπως σημειώνει ο σκηνοθέτης, πρόκειται για ένα έργο «ωδή στη νύχτα όπου Ερως και Θάνατος ενώνονται προκειμένου να καταργήσουν τα σύνορα του χρόνου και του τόπου… Σε αυτήν την ηθελημένη φυγή προς τον θάνατο κυριαρχεί η ηδονή του εκμηδενισμού, μια από τις υπέρτατες ιδέες του ρομαντισμού».

Παγκόσμια πρώτη τον ερχόμενο Νοέμβριο έχει και η νέα όπερα του Γιώργου Κουμεντάκη «Η φόνισσα», σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου και σκηνοθεσία του λαμπερού Αλέξανδρου Ευκλείδη. Από το ελληνικό ρεπερτόριο προέρχεται επίσης η οπερέτα «Θέλω να δω τον Πάπα!», του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, σε σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου και μουσική διεύθυνση Ανδρέα Τσελίκα (από 14/2 στο Ολύμπια).

Στα highlights συμπεριλαμβάνονται η όπερα του Λέος Γιάνατσεκ «Η πονηρή αλεπουδίτσα» σε συνεργασία με την Κρατική Οπερα της Ουαλίας και την Οπερα της Σκωτίας, η νέα παραγωγή του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής πάνω σε έργα του Μάνου Χατζιδάκι, μεταξύ των οποίων και «Το χαμόγελο της Τζοκόντας» (το οποίο δίνει και τον τίτλο της παράστασης).

Η νέα καλλιτεχνική σεζόν αρχίζει πάντως με ένα από τα γνωστότερα κωμικά έργα, την όπερα του Μότσαρτ «Ετσι κάνουν όλες», υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της ταλαντούχας 33χρονης Ροδούλας Γαϊτάνου, η οποία έχει ήδη διαπρέψει σε διεθνείς οπερατικές σκηνές, όπως το λονδρέζικο Royal Opera, την British Youth Opera, τη Scottish Opera. Στους βασικούς ρόλους οι: Μυρτώ Παπαθανασίου (η οποία, παρεμπιπτόντως, κάνει σήμερα ντεμπούτο με τον ρόλο της Μουζέτα στη Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης), Μαρία Μητσοπούλου, Σοφία Κυανίδου, Ειρήνη Καράγιαννη, Αρτεμις Μπόγρη, Μαίρη-Ελεν Νέζη, Διονύσης Σούρμπης, Χάρης Ανδριανός, Νίκος Κοτενίδης, Αντώνης Κορωναίος, Βασίλης Καβάγιας, Μυρσίνη Μαργαρίτη, Βασιλική Καραγιάννη, Χριστόφορος Σταμπόγλης, Δημήτρης Κασιούμης, Πέτρος Μαγουλάς.

Η δημοφιλής όπερα του Πουτσίνι «Μποέμ» στη σκηνοθετική εκδοχή της Λίνα Βερτμίλερ (αναβίωση σκηνοθεσίας Κατερίνα Πετσατώδη) θα παρουσιαστεί στο Ολύμπια με πρωταγωνιστές τους Λουτσάνο Γκάντσι, Γιάννη Χριστόπουλο, Τσέλια Κοστέα, Αννα Στυλιανάκη, Διονύση Σούρμπη, Κύρο Πατσαλίδη, Ακη Λαλούση, Ζαφείρη Κουτελιέρη, Τάσο Αποστόλου, Πέτρο Μαγουλά, Μαρία Μητσοπούλου, Βασιλική Καραγιάννη, Κάτια Πάσχου.