Αν ο εμβληματικός ναός της Ευαγγελίστριας είναι το λατρευτικό σήμα κατατεθέν της Τήνου, το νησί του Αίολου μπορείς να το παρομοιάσεις με ένα περίτεχνο ιερό τέμπλο. Γιατί; Μα διότι έχει υπολογιστεί πως στο νησί είναι διάσπαρτα πάνω από χίλια ξωκκλήσια, ορθόδοξα και καθολικά, και για να καταλάβεις το μέγεθος, σύμφωνα με την επιστήμη της στατιστικής, η αναλογία είναι ένα ξωκκλήσι για κάθε εννέα κατοίκους (με δεδομένο ότι ο πληθυσμός της Τήνου είναι περί τις 8.600 ψυχές).

Το στοιχείο αυτό μόνο του, με την πρώτη ματιά, υπογραμμίζει τον θρησκευτικό και δοξαστικό προσανατολισμό των ανθρώπων του νησιού, αλλά με μια πιο προσεκτική ανάγνωση αναδύονται και άλλες πτυχές της ζωής στο κυκλαδονήσι. Μία αφορά τη συνύπαρξη δύο δογμάτων του χριστιανισμού, του ορθόδοξου και του καθολικού, στις εκφάνσεις όμως της ζωής.

Με γιαγιά από τη Σύρο (με έντονο το καθολικό στοιχείο) και σύζυγο από την Τήνο (σύμβολο της ορθοδοξίας στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων), η διακεκριμένη φωτογράφος Ζωή Χατζηγιαννάκη άρχισε να ερευνά τις αθέατες πτυχές της ζωής πίσω από τα θρησκευτικά σύμβολα, τα οποία «μιλούν» στα ασπρόμαυρα καρέ της.

Η προσέγγιση καθολικών και ορθόδοξων εκκλησιών στην Τήνο είναι, όπως λέει και η ίδια, περισσότερο κοινωνιoλογική και γεωγραφική παρά ιστορική ή θρησκευτική. «Είναι μια σπουδή γύρω από το πώς οι κάτοικοι του νησιού «μετέφρασαν» αρχιτεκτονικά την παράλληλη ύπαρξη των δύο θρησκειών στο συγκεκριμένο περιβάλλον. Μία ματιά στους τρόπους διασταύρωσης διαφορετικών στοιχείων, όπως η παράδοση, η κοινωνία, ο τόπος, τα ήθη, οι προσωπικές πεποιθήσεις, και τις αρχιτεκτονικές μορφές που παίρνουν» ακούω την κυρία Χατζηγιαννάκη να μου λέει ανάμεσα σε ηχηρές παρεμβάσεις των… παιδιών του Αιόλου που «έπαιζαν» γύρω της.

Με τη δουλειά της, η οποία αναπτύσσεται σε πέντε δίπτυχα ασπρόμαυρων φωτογραφιών –συνύπαρξη ορθόδοξων και καθολικών ξωκκλησιών -, η Χατζηγιαννάκη βάζει την πινελιά της στον συνολικό καμβά που αποτελεί η ομαδική έκθεση «Προς Τήνο ΙΙ» (σε επιμέλεια Χριστόφορου Μαρίνου) στην αίθουσα Νικόλαος Γύζης του Ιδρύματος Τηνιακού Πολιτισμού. Εκεί 15 καλλιτέχνες (ανάμεσά τους και οι artemis*, Μαίρη Αντωνοπούλου, Coti K., Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Μαρία Κόντη, Γιώργος Παλαμάρης, Χριστίνα Παπαδημητρίου, Νίκος Τρανός), που είτε κατάγονται από την Τήνο είτε διατηρούν μια ιδιαιτερη σχέση μαζί της, «μιλούν» εικαστικά για εκείνη.

Στο επίκεντρο της έκθεσης βρίσκεται αφενός η προσπάθεια να δει κανείς ένα αντικείμενο, ένα γεγονός ή έναν τόπο με διαφορετική ματιά, σαν να επρόκειτο για μια αναπάντεχη συνάντηση, και αφετέρου η συγκατοίκηση, το μοίρασμα ενός κοινού χώρου.

Πολλά από τα έργα των καλλιτεχνών που συμμετέχουν στην έκθεση «Προς Τήνο ΙΙ» αναδεικνύουν τη δυναμική των οικείων αντικείμενων και αποπνέουν μια απλότητα. Και μια υποσημείωση: Η φετινή έκθεση διαμορφώνεται σε συνάρτηση με την περσινή και επιχειρείται ένας διάλογος που αναπτύσσεται στον χώρο αλλά και τον χρόνο.