Με έναν παράξενο τρόπο, ο Γιώργος Νταλάρας κάθε φορά έχει την ευελιξία και τη φρεσκάδα να «ακούει» την πιο ζωντανή τάση, να την υιοθετεί, να την καθορίζει, να την κάνει κυρίαρχη.

Από τη συνεργασία με μεγάλους συνθέτες (Κουγιουμτζής, Μίκης Θεοδωράκης, Λοΐζος κ.ά.), τα μεγάλα στάδια, τις συμπράξεις, την αναβίωση του ρεμπέτικου στη Μεταπολίτευση, τα λάτιν, μέχρι και τους δίσκους με τον Γκόραν Μπρέγκοβιτς, τον αλβανό ακορντεονίστα Ντάσο Κούρτι ή την Εστουδιαντίνα, όλες αυτές τις τέσσερις δεκαετίες ο Νταλάρας είναι εδώ και κάθε φορά η συζήτηση μαζί του βγάζει ειδήσεις ή «τίτλους», όπως λένε οι παλιοί «εφημεριδάδες».

Δεν έχει βέβαια στερηθεί την κριτική, τα βέλη, τις επιθέσεις. Χρονικά αρκετά μακριά από τα ευτράπελα στις συναυλίες αλληλεγγύης που έδωσε σε λαϊκές γειτονιές και πυροδότησαν επεισόδια, δεν διστάζει να μας μιλήσει: «Το αίσθημα αδικίας υπάρχει. Το έχω. Δεν μπορούσα να το διανοηθώ. Τραγουδώ 45-50 χρόνια, έχω δώσει τις δικές μου μάχες για συγγενικά ή πνευματικά δικαιώματα, έχω τοποθετηθεί για το λάιφσταϊλ, για την τηλεόραση. Ολα αυτά ξεχάστηκαν επειδή κάποιοι θεώρησαν πως προωθώ τις πολιτικές βλέψεις της Αννας, της γυναίκας μου. Μου μένει μια θλίψη». Τώρα, με αφορμή την αποψινή του εμφάνιση στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής, για μια ακόμη φορά δείχνει γειωμένος με το παρόν της κρίσης, με την τάση για επιστροφή στο καλό λαϊκό και ρεμπέτικο και, βέβαια, με το τολμηρό εγχείρημα να συμπράξει με νέους (πολύ νέους) καλλιτέχνες. Για την ακρίβεια, με μια unplugged (εκτός πρίζας, θα λέγαμε «σκέτα», όπως λένε οι παλιοί) εμφάνιση, θα παίξει ρεμπέτικα. Και μαζί του έχει την Ασπασία Στρατηγού που έχει «νησιώτικα πατήματα» και μια θρησκευτική προσήλωση στο παραδοσιακό. Τον Βασίλη Κορακάκη (γιο του Βαγγέλη). Και την Αθηνά Λαμπίρη. Και μάλιστα, όλοι μαζί, μόλις ολοκλήρωσαν την ευρωπαϊκή περιοδεία τους με τα ρεμπέτικα (από την Προύσα μέχρι το Βερολίνο).

Εχει πάντα ένα ενδιαφέρον πώς ο Γιώργος Νταλάρας, που δεν ζει και δεν περπατά ακριβώς στην πιάτσα, έχει πάντα μια πλήρη εικόνα της. Για κάθε συνεργάτη του. «Οι καλοί έχουν δικαίωμα στην αναγνώριση. Επίσης και αυτή μου η συνεργασία βγαίνει από την πεποίθηση που έχω: πρέπει να δουλεύουμε με τους καλύτερους. Οι άνθρωποι που μένουν στο πόδι σου πρέπει να κλέβουν την παράσταση. Επίσης, πάντα είχα στο μυαλό μου να αναμειγνύω το παλιό με το καινούργιο και αυτό το έκανα πάντα», μας λέει ο Γιώργος Νταλάρας.

Η κουβέντα πάει στα αμιγώς μουσικά: «Το λεγόμενο unplugged ήταν αυτό που πάντα παίζαμε, αν και πύκνωσε σαν τάση παλιότερα, όταν στο εξωτερικό ο Ερικ Κλάπτον άρχισε να παίζει με ακουστική κιθάρα», συμπληρώνει. Κι όμως, αυτό ακριβώς το σκέτο παίξιμο μοιάζει να υπαγορεύεται και από τη συγκυρία της κρίσης. Μικροί χώροι, λίγα όργανα, όχι ηλεκτρισμός (κάντε μια βόλτα στο aptalikoevents.gr και θα πάθετε πλάκα με το πόσα live χωρίς μικρόφωνα γίνονται καθημερινά σε μικρούς χώρους). «Αυτός είναι ο τρόπος του λαϊκού. Ο κατεξοχήν. Οταν παλιότερα, βέβαια, ο χώρος μεγάλωνε, χρειαζόταν ενίσχυση. Λογικό. Ο Χιώτης που έπαιζε με ηλεκτρικό μπουζούκι σημαίνει πως δεν ήξερε. Η μουσική έχει ανάγκη την καινοτομία. Η καινοτομία συχνά γίνεται μόδα. Και αυτό επηρεάζει και προς το καλό και προς το κακό. Καμιά φορά, όμως, η προσπάθεια να διαφοροποιηθούν όλοι από το κυρίαρχο τούς ομογενοποιεί και είναι πάλι ίδιοι».

Και αναπόφευκτα η κουβέντα πάει στο νέο μείζον ρεύμα των διασκευών των παλιών λαϊκών ή ρεμπέτικων από νέους καλλιτέχνες, με σαμπλαρίσματα ή αναπάντεχους τρόπους που επιχρωματίζουν παράξενα τα μεγάλα αυτά τραγούδια.

«Ας δούμε το παράδειγμα του Γκόραν Μπρέγκοβιτς. Σήμερα φαίνεται πως αυτός ο σέρβος συνθέτης βοήθησε στον διεθνισμό του τραγουδιού. Τραγούδια ελληνικά παίζονται σήμερα στην Γιουγκοσλαβία. Η Βουλγαρία, ας πούμε, δεν είχε έναν αντίστοιχο. Τώρα, για τις διασκευές, κάποιες των Ιmam Baildi στην αρχή με συγκίνησαν. Το «Ακρογιαλιές δειλινά» πέρασε αλώβητο στη νέα εποχή με τις φωνές των Στελλάκη Περπινιάδη και Ιωάννας Γεωργακοπούλου. Δεν μπορώ να σας πω, όμως, ότι είναι τόσο πρωτότυπο όσο το αρχικό του Τσιτσάνη. Καθόλου βέβαια δεν βλέπω τις διασκευές με κακό μάτι. Αυτό, όμως, που απαιτείται είναι να γραφτούν νέα πράγματα. Ο Σαββόπουλος, όταν έγραψε κατ’ εικόνα του ρεμπέτικου και για να μιλήσει για τον «πατέρα του τον Μπάτη», δημιούργησε κάτι που δεν το λες ρεμπέτικο, είναι επίγονος, έβαλε, όμως, την Μπέλλου να το πει και όταν χρειαστεί τώρα κάποιος να μελετήσει την εποχή θα ανατρέξει και σε αυτό».

Info

Απόψε στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, στις 21.00, ο Γιώργος Νταλάρας στην παράσταση «Ρεμπέτικο Unplugged». Μαζί του οι Αθηνά Λαμπίρη, Ασπασία Στρατηγού και Βασίλης Κορακάκης (τηλ. 210-7282 333).