Η ήττα που γίνεται δύναμη

Το σώμα έχει απεριόριστες δυνατότητες προσαρμοστικότητας. Αυτή η δύναμη, άγνωστη υπό κανονικές συνθήκες, αναδύεται σε εξαιρετικές καταστάσεις. Είναι η ελάχιστη χαραμάδα αισιοδοξίας την οποία βλέπει η χορογράφος Πατρίσια Απέργη. Είναι η ιδέα στη νέα της δουλειά που βαφτίζει «Cementary» και την παρουσιάζει στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση με την ομάδα χορού Αερίτες. «Πρώτη φορά αποφάσισα να ασχοληθώ με το μέλλον, το οποίο μας το έχουν αρπάξει. Γι’ αυτό και νομίζω ότι είναι μια μορφή αντίστασης το να κάνεις προβολή στο μέλλον και να το διεκδικείς. Το «Cementary» είναι ένας τίτλος-λογοπαίγνιο από τις αγγλικές λέξεις που παραπέμπουν στο τσιμέντο (cement) και το κοιμητήριο (cemetery), παραπέμποντας σε ένα δυστοπικό περιβάλλον μιας πόλης που ανήκει στο αύριο».

Η χορογράφος ερευνά και σχολιάζει το παρόν, τα γεγονότα τού τώρα. Αντί για λέξεις χρησιμοποιεί κινήσεις. Η εκφραστικότητα του σώματος είναι το μέσο με το οποίο οι Αερίτες της λένε την άποψή τους για τον αστικό ιστό και τους ανθρώπους που ζούνε μέσα σε αυτόν. «Ερευνούμε τη ζωή σε αυτήν τη σύγχρονη σκληρή πραγματικότητα. Παρατηρούμε πώς κινούνται οι άστεγοι και χρησιμοποιούν τα «άχρηστα» σημεία της πόλης. Για παράδειγμα, το κενό ανάμεσα σε δύο κτίρια γίνεται το σπίτι τους. Εκεί όπου θα τοποθετήσουν το στρώμα τους. Στο περιβάλλον της πόλης το σώμα τους μαθαίνει να προσαρμόζεται σε ακραίες συνθήκες και επιβιώνει. Αυτά τα σώματα που κάτω από πίεση και συμπίεση δείχνουν τη δύναμή τους γίνονται μέρος της αλήθειας που αφηγείται το «Cementary»».

ΟΙ ΑΕΡΙΤΕΣ. Η Πατρίσια Απέργη ίδρυσε μαζί με τον Δημήτρη Χαλαζωνίτη τους Αερίτες το 2006. Η ομάδα χορού επεδίωκε να είναι το καλλιτεχνικό πείραμα ή έργο που παράγεται από τη σύμπραξη της θεωρητικής, δραματουργικής και κινησιολογικής έρευνας. Να δημιουργούν καλλιτεχνικές δράσεις που θα προκύπτουν από τη συνέργεια του χορού με τις αναπαραστατικές τέχνες, την ποίηση, το θέατρο και τις νέες τεχνολογίες. Η ομάδα έχει δείξει τη δουλειά της σε διάφορα φεστιβάλ του εξωτερικού και ξεχώρισε μέσα στις δέκα «ομάδες προτεραιότητας» από το φεστιβάλ Aerowaves του Λονδίνου. Και η θεματική των έργων τους έδωσε στην Πατρίσια Απέργη τον ρόλο «η χορογράφος της γενιάς της κρίσης». Από το «Era povera» έως το πιο πρόσφατο «Πλάνητες», η Απέργη θεωρεί πως η δημιουργικότητα δεν μπορεί να μένει ανεπηρέαστη από το κοινωνικό περιβάλλον μέσα από το οποίο αναδύεται.

«Επισκέφθηκα ξανά το μπαλέτο για να δουλέψω αυτό το έργο. Το μπαλέτο το συσχέτιζα με τον πόνο ως μια διαδικασία πειθαρχίας με συγκεκριμένα όρια ως προς την ελευθερία εκφραστικότητας του σώματος. Το παράδοξο με το μπαλέτο είναι ότι μέσα από τον πόνο δημιουργείται κάτι όμορφο. Ο θεατής δεν βλέπει τον σωματικό πόνο του χορευτή, αλλά μόνο το σώμα που χορεύει και έχει μετουσιωθεί σε κάτι δυνατό. Αυτό κράτησα ως στοιχείο για να σχολιάσω πως ακόμη και μέσα από τη βία ή την απειλή που επέρχεται σημασία έχουν η διαχείριση της ήττας και η αντιστροφή της σε δύναμη». Το στοίχημα του έργου, λέει η χορογράφος, είναι η συνομιλία της δυστοπίας με την ποίηση και την ομορφιά. Για το αποτέλεσμα των προθέσεών της δουλεύει μαζί με τον Βασίλη Ματζούκη πάνω στην πρωτότυπη σύνθεση της μουσικής του, με τον Δημήτρη Νασιάκο στα σκηνικά και τη Βασιλική Σύρμα στα κοστούμια.