«Η λήξη των Μνημονίων θα διαμορφώσει νέους πολιτικούς συσχετισμούς» δηλώνει στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» ο Νίκος Ξυδάκης, ο οποίος σχολιάζει και το θερμό χειροκρότημά του στην ομιλία του Σταύρου Θεοδωράκη στη Βουλή, αναφέροντας ότι και το Σκοπιανό θα προκαλέσει «εγκάρσιες» διευθετήσεις. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει ότι ανθεκτικές συνεργασίες θα είναι μόνον όσες βασιστούν σε αρχές, αξίες και δεσμεύσεις, με στόχο την αναγέννηση της κοινωνίας και του δημοκρατικού κράτους, ενώ ζητά ισοδύναμους τρόπους εξοικονόμησης ώστε να μη θιγούν, κατά το δυνατόν, οι χαμηλές και μεσαίες συντάξεις.

Είναι «εκτός τόπου» όσοι φοβούνται ότι η συμφωνία με την ΠΓΔΜ κρύβει παγίδες;

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι τα οφέλη από τη συμφωνία υπερτερούν κατά πολύ των όποιων αδυναμιών. Διότι, βέβαια, πρέπει να βλέπει κανείς το ευρύτερο γεωπολιτικό πλαίσιο και τον μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Πέραν του ότι ακυρώνεται η de facto παγιωμένη διεθνώς χρήση του ονόματος «Μακεδονία», η συμφωνία δίνει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να διαμορφώσει νέες συμμαχίες και να επανέλθει ως σημαντικός δρων στην περιοχή των Βαλκανίων, όχι ως μέρος ενός διπλωματικού αδιεξόδου. Η διευθέτηση των διαφορών με τους βαλκάνιους γείτονές μας θα μας επιτρέψει να επικεντρωθούμε στο μείζον ζήτημα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, το οποίο δεν είναι άλλο από τη γείτονα Τουρκία και την αστάθμητη πολιτική της.

Επαναλαμβάνω δε ότι ακόμη και τώρα έχουμε την ευκαιρία να πράξουμε ό,τι δεν έγινε επαρκώς τα τελευταία είκοσι επτά χρόνια: μια δημόσια συζήτηση, νηφάλια, ειλικρινή, με στάθμιση επιχειρημάτων, για το ποια είναι τα εθνικά συμφέροντα στα Βαλκάνια, για το ποια μπορούν και πρέπει να είναι τα επιδιωκόμενα στρατηγικά οφέλη της χώρας σε βάθος χρόνου.

Το αντιμνημόνιο σας έφερε κοντά με τους ΑΝΕΛ. Τον προσεχή Αύγουστο, έστω και τυπικώς, Μνημόνιο δεν θα υπάρχει και οι ΑΝΕΛ θα καταψηφίσουν τη συμφωνία. Σημαίνει κάτι για σας;

Η βάση της συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ υπήρξε η κατ’ αρχάς κοινή στάση στο πώς η χώρα μπορούσε ή έπρεπε να αντιμετωπίσει το επιβεβλημένο καθεστώς των Μνημονίων. Αυτός ο τακτικός στόχος εξέλιπε πλέον. Η τυπική λήξη των Μνημονίων, παρά τις δυσκολίες που θα εξακολουθούν να υφίστανται, αποτελεί ήδη μια ιστορική τομή· θα απαιτηθούν νέες πολιτικές εκφράσεις της κοινωνίας κατά την ανάδυση από την κρίση, θα διαμορφωθούν νέοι πολιτικοί συσχετισμοί. Ενδεχόμενες συνεργασίες θα προκύψουν πλέον βάσει άλλων τακτικών στόχων, πέραν των Μνημονίων· κατά την άποψή μου δε, ανθεκτικές συνεργασίες θα είναι μόνον όσες βασιστούν σε αρχές, αξίες και δεσμεύσεις, με στόχο την αναγέννηση της κοινωνίας και του δημοκρατικού κράτους. Εγκάρσιες αναδιευθετήσεις θα προκαλέσει και το Μακεδονικό. Ανεξαρτήτως αυτού, όμως, η συμφωνία για το Μακεδονικό έχει ιστορικό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, κάθε βουλευτής ατομικά θα φέρει την ευθύνη των επιλογών του. Αλλά και κάθε πολιτική παράταξη θα κριθεί για τη στάση που θα κρατήσει σ’ αυτό το εθνικό ζήτημα. Εξού και είναι αδικαιολόγητη η πρόταση μομφής που κατέθεσε η ΝΔ, η οποία βλέποντας να πλαφονάρει η συσπείρωση του παραδοσιακού συντηρητισμού φλερτάρει το ακροδεξιό ακροατήριο, τα ορφανά της εγκληματικής συμμορίας που δικάζεται. Μια τέτοια στάση δεν είναι μόνο πολιτικά ανεύθυνη, μπορεί να αποβεί και ολέθρια για τη χώρα.

Γιατί χειροκροτήσατε όρθιος τον Σταύρο Θεοδωράκη στην ομιλία του υπέρ της συμφωνίας;

Η παρρησία και η ευθύνη πρέπει να αναγνωρίζονται και να τιμώνται. Με τους αντιπολιτευομένους δεν είμαστε εχθροί, είμαστε αντίπαλοι. Εξάλλου, δεν είναι η πρώτη φορά που αποδίδω δημοσίως τιμή στον Σταύρο Θεοδωράκη για θέματα αρχών: το έπραξα στην Ολομέλεια της Βουλής, όταν μια δύσκολη νύχτα, με τις 151 ψήφους του ΣΥΡΙΖΑ και του Ποταμιού, επαναποδώσαμε το Πανελλήνιο Ιδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου στο κατά παράδοση δύο αιώνων καθεστώς κληρικολαϊκής διοίκησης.

Στην ομιλία σας για το μεσοπρόθεσμο μιλήσατε για τη μείωση των συντάξεων και του αφορολογήτου. Αν εφαρμοστούν, οδηγούν σε εκλογική τιμωρία;

Οι περικοπές στις συντάξεις και η μείωση του αφορολογήτου αποτέλεσαν μέρος μιας αναγκαστικής συμφωνίας με τους δανειστές για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση. Η κυβέρνηση επέλεξε να τηρήσει η χώρα τις δεσμεύσεις και να δείξει αξιοπιστία για να βγούμε από το τούνελ των Μνημονίων έχοντας την εμπιστοσύνη των αγορών και σταδιακά να ανακτήσουμε την εθνική μας κυριαρχία. Με το κλείσιμο του προϋπολογισμού του 2018, θα δούμε πώς μπορούμε να βρούμε ισοδύναμους τρόπους εξοικονόμησης ώστε να μη θιγούν, κατά το δυνατόν, οι χαμηλές και μεσαίες συντάξεις.

Στο θέμα του αφορολογήτου θεωρώ, κι αυτό είναι άποψη προσωπική που την έχω καταθέσει επανειλημμένα, ότι θα πρέπει να αντιτάξουμε μια ολοκληρωμένη πρόταση φορολογικής μεταρρύθμισης, για ένα σύστημα απλό, σαφές και λειτουργικό που να επιβραβεύει την εργασία και να δίνει ώθηση στις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου, αυτές που τόσο έχουν πληγεί από τα Μνημόνια.

Πιστεύω, οι πολίτες θα εκτιμήσουν το γεγονός ότι όλο αυτό το διάστημα αγωνιζόμαστε για την προστασία των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων και για την έξοδο της χώρας από την κρίση. Με παραλείψεις, με λάθη, αλλά πάντα με έγνοια και αγωνία, με διαρκή προσπάθεια. Οφείλουμε να βρισκόμαστε σε διαρκή αυτοκριτική και λογοδοσία. Ωστόσο, η κατάσταση που μας παραδόθηκε ήταν σε πολύ μεγάλο βαθμό προκαθορισμένη, δυσμενής.

Τι περιμένετε από τον Πρωθυπουργό μετά τις 20 Αυγούστου;

Η κρίση έδειξε τον λαό μας ορφανό. Δεν περιμένω θαύματα, απαιτώ κουράγιο και φαντασία από τους εαυτούς μας. Περιμένω ό,τι και οι συμπολίτες μου της κρίσης: όραμα και οδικό χάρτη, ελπίδα και πραγματισμό. Ενα σύστημα ιδεών και δράσεων πλουραλιστικό, συμπεριληπτικό, χωρίς προσωπικές ματαιοδοξίες και αποκλεισμούς, με βαθιά χαραγμένη την προοδευτική, δημοκρατική, αριστερή σφραγίδα. Πώς η κοινωνία θα βαδίσει προς την αυτοπεποίθηση και την προκοπή; Πώς η νεολαία θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή; Πώς η χώρα θα εδραιώσει τη θέση της στην περιοχή; Και όλα αυτά με ορίζοντα πολύ πέρα από μια κυβερνητική θητεία…