Αναζήτηση
«Για μένα δημιουργία και ευτυχία είναι να βρίσκομαι κλεισμένος στο εργαστήρι με τους χορευτές μου. Περνάω ένα δυο μήνες κάνοντας πρόβες. Είναι σκληρή, κουραστική δουλειά, φρικτή καμιά φορά και απελπιστική, αλλά είναι ευτυχία. Μετά την παράσταση, η επιτυχία, οι καλές ή κακές κριτικές, το κέρδος, όλ’ αυτά μού είναι αδιάφορα. Δεν δουλεύω για να με δουν. Δουλεύω για να υπάρχω. Αν δεν το έκανα, δεν θα ήμουν βέβαιος ότι υπάρχω». Οτι ο χορός είχε μια υπαρξιακή διάσταση για τον σπουδαίο Μορίς Μπεζάρ (1927-2007) ήμασταν υποψιασμένοι από την πειθαρχημένη και στοχοπροσηλωμένη διαδρομή του. Αλλά η εξομολόγηση της αρχής είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς περιλαμβανόταν σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον αγαπημένο του φίλο Μάνο Χατζιδάκι (περιέχεται στο βιβλίο «Ο καθρέφτης και το μαχαίρι», εκδ. Ικαρος).
Το ίδιο πάθος συνέδεε και την ισπανίδα Ελίζαμπετ Ρος με τον δάσκαλό της από το 1997, οπότε προσχώρησε στην ομάδα του χορογράφου. Η Ρος κατάφερε μάλιστα να αφήσει από νωρίς το δικό της ισχυρό αποτύπωμα με τη χορογραφία του «Μπολερό». Εκτοτε ο Μπεζάρ δημιούργησε για εκείνην ορισμένους από τους πιο σημαντικούς ρόλους της στα Μπαλέτα του, μεταξύ των οποίων τα «Brel et Barbara», «Καρυοθραύστης», «Zarathoustra», «O μαγικός αυλός» κ.ά.
Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. Με αφορμή το αφιέρωμα των Μπαλέτων Bejart της Λωζάννης στο Ηρώδειο, στις 17 και 18 Σεπτεμβρίου, η Ρος θυμάται στιγμές από μια σημαντική μαθητεία και μιλάει για τις παραστάσεις. Οι πενήντα χορευτές της παράστασης «Béjart fête Maurice» («Τα Μπεζάρ γιορτάζουν τον Μορίς») ερμηνεύουν τις σημαντικότερες χορογραφίες της καριέρας του χορογράφου, ενώ οι μουσικές της παράστασης συνδυάζουν την κλασική με την τζαζ και την παραδοσιακή, από Μπετόβεν, Ροσίνι, μέχρι Ντιουκ Ελινγκτον και Νικ Κέιβ. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και το νέο έργο «t ‘M et variations…» που δημιούργησε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του μπαλέτου Ζιλ Ρομάν, μια χορογραφία όπου οι κινήσεις γίνονται λέξεις που απευθύνονται στον Μπεζάρ. Η Ελίζαμπετ Ρος κρατάει τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το μέρος.
«Ο Μπεζάρ είχε εμμονή με το γράψιμο. Εγραφε στον Ζιλ Ρομάν συνέχεια γράμματα: ύστερα από μια παράσταση, μια έξοδο, μια πρόβα. Ο Ρομάν δεν του είχε απαντήσει ποτέ. Μέσα από αυτό το έργο του, με τα σώματα των χορευτών να γίνονται λέξεις, τού δίνει τις απαντήσεις που τού χρωστούσε. Είναι η αρχή για ένα ταξίδι στο ευρύ ρεπερτόριο του Μπεζάρ μέσα από το οποίο αναδύονται όχι μόνο οι αγωνίες και η βαθιά του αφοσίωση στην τέχνη του χορού αλλά κυρίως η πολυσύνθετη προσωπικότητά του».
Γιατί επιλέξατε τον χορό;
«Δεν νομίζω ότι τον επέλεξα εγώ. Εκείνος με επέλεξε. Ο χορός ήταν μέρος της καθημερινής ζωής της οικογένειάς μου. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου χορεύω. Ηταν για μένα ένας τρόπος να μπορώ να εκφραστώ χωρίς να μιλήσω. Μόνο με την κίνηση».
Ποια είναι η πιο έντονη ανάμνησή σας από μια παράσταση;
«Εχω δύο αναμνήσεις. Η πρώτη ήταν στα δώδεκά μου χρόνια όταν ανέβηκα για να πρώτη φορά να χορέψω πάνω σε σκηνή. Ενιωσα την μυστηριώδη ατμόσφαιρά της και όταν ανακαλώ έως σήμερα τη στιγμή εκείνη, είναι σαν να τη ζω ξανά. Η δεύτερη είναι όταν χόρεψα στο Παρίσι στην παράσταση «Ballet for life» (σ.σ.: τη μουσική της παράστασης είχαν γράψει οι Queen). Στο τέλος της παράστασης ανέβηκαν στη σκηνή ο Ελτον Τζον και μέλη του συγκροτήματος. Είναι μια από τις πιο δυνατές στιγμές που έχω ζήσει σε παράσταση και δεν θα την ξεχάσω ποτέ!».
Η τέχνη του χορού πώς εξελίχθηκε μέσα στη δική σας διαδρομή;
«Τα πάντα στη ζωή αλλάζουν. Παλιότερα τα σώματα των χορευτών ήταν διαφορετικά, οι γραμμές ήταν μικρότερες. Σήμερα οι χορευτές μπορούν να είναι πιο ψηλοί. Ετσι άλλαξε ο τρόπος του χορού. Διευρύνθηκε και απλώθηκε η κίνηση».
Ποιους χορευτές θαυμάζετε;
«Είναι πραγματικά πολύ δύσκολη ερώτηση αυτή! Σε όλη μας τη ζωή πολλοί άνθρωποι μας δίνουν κάτι, μας εμπνέουν. Θαυμάζω την τεχνική του Μπαρίσνικοφ και τον πολύ φυσικό τρόπο που χορεύει. Τον Ζιλ Ρομάν, που είχα την ευκαιρία να τον βλέπω να χορεύει κάθε βράδυ. Λατρεύω την ευαισθησία του, τη μουσικότητα του, τη φτερωτή, αέρινη τεχνική του. Αγαπώ επίσης την Alessandra Ferri, για τη φυσικό αισθησιασμό της, και την Julie Kent για τη μεγάλη της κομψότητα και την ευελιξία της».
Αν δεν ήσασταν χορεύτρια με τι θα επιλέγατε να ασχοληθείτε;
«Θα είχα γίνει χειρουργός. Πάντα με γοήτευαν πολύ η ζωή και το ανθρώπινο σώμα. Αγαπώ τη βιολογία».
