Κάποιοι λιποθυμούν στη θέα της ένεσης. Ακόμη και εκείνοι που κρατούν τα μάτια τους ανοιχτά και στέκονται ήρεμοι, περιγράφουν τη βελόνα ως μια δυσάρεστη εμπειρία. Στην περίπτωση όμως των εμβολίων η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη, γιατί εκτός από τον πανικό που προκαλεί το τσίμπημα, αρκετοί εκδηλώνουν και το σύμπτωμα της εμβολιοφοβίας.

Οι επιστήμονες επιμένουν ότι το φαινόμενο της αμφισβήτησης της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των εμβολίων σχετίζεται άμεσα με την επιδημία ιλαράς στην Ευρώπη.

Δεν είναι τυχαίο ότι την περασμένη εβδομάδα οι ευρωβουλευτές ένωσαν τις δυνάμεις τους, εκφράζοντας την ανησυχία τους σχετικά με τις επιπτώσεις της επιφυλακτικότητας των ευρωπαίων πολιτών προς τον εμβολιασμό. Οπως οι ίδιοι διαπιστώνουν, τα επιδημιολογικά δεδομένα σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση του εμβολιασμού στα κράτη – μέλη δείχνουν σημαντικά κενά όσον αφορά την αποδοχή των εμβολίων και χαμηλότερα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης από εκείνα που απαιτούνται για την εξασφάλιση επαρκούς προστασίας.

Γι’ αυτό και επισημαίνουν ότι τα εμβόλια υποβάλλονται σε αυστηρούς ελέγχους μέσω δοκιμών πολλαπλών σταδίων προτού προεπιλεγούν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και εγκριθούν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, ενώ επαναξιολογούνται τακτικά.

Εντούτοις, επιμένουν στην ενίσχυση της διαφάνειας των διαδικασιών αξιολόγησης, ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών της Γηραιάς Ηπείρου.

Συνάμα, χαρακτηρίζουν ως «αδικαιολόγητο» το γεγονός ότι το κόστος ενός πλήρους πακέτου εμβολιασμού για ένα παιδί, ακόμη και στις χαμηλότερες παγκόσμιες τιμές, αυξήθηκε με συντελεστή 68 το 2014 σε σύγκριση με το 2011. Γι’ αυτό και στηρίζουν τη συμφωνία κοινής προμήθειας, επιτρέποντας έτσι στα κράτη – μέλη να συγκεντρώσουν την αγοραστική τους δύναμη προκειμένου να μειώσουν τις τιμές.

Σημειώνεται ότι η τοποθέτηση των ευρωβουλευτών αποτέλεσε την «εισαγωγή» της φετινής Παγκόσμιας Εβδομάδας Εμβολιασμών (23-29 Απριλίου), που εφαρμόζεται από τα κράτη – μέλη και συντονίζεται από τον ΠΟΥ.

Στο πλαίσιο αυτό το Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) προειδοποιεί ότι τα οφέλη του εμβολιασμού κατανέμονται άνισα στην Ευρώπη, με πολλά παιδιά να στερούνται την προστασία που δικαιούνται.

«Ενα στα 15 βρέφη στην Ευρώπη δεν έχει εμβολιαστεί με την πρώτη δόση εμβολίου έναντι της ιλαράς το 2016, ενώ ένα στα 21 δεν έλαβε όλες τις συνιστώμενες δόσεις εμβολίου έναντι της διφθερίτιδας, του τετάνου και του κοκίτη. Η εφαρμογή εμβολίου έναντι λοιμώξεων από HPV παραμένει κάτω από 50% σε ορισμένες χώρες» σημειώνουν οι ειδικοί του Κέντρου.

Κι όμως, η ανακάλυψη και εφαρμογή των εμβολίων αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα έως τώρα στην ιστορία της ιατρικής. Απόδειξη; Ο εμβολιασμός προλαμβάνει 2,5 εκατομμύρια θανάτους ετησίως σε ολόκληρο τον κόσμο και μειώνει το κόστος αγωγών για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων νόσων, συμπεριλαμβανομένων των αντιμικροβιακών αγωγών.

τι δειχνουν οι Αριθμοί

1 εκατ. άνθρωποι στην Ευρώπη εκτιμάται ότι αρνούνται να εμβολιαστούν

Ενας στους τέσσερις Ελληνες θεωρεί ότι τα εμβόλια δεν είναι ασφαλή (πηγή: «EbioMedicine»)

245.000 κρούσματα νόσων που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό (εξαιρουμένης της γρίπης) σημειώθηκαν στην Ευρώπη το διάστημα 2008 – 2015

Τι συμβουλεύει η παιδίατρος

Κατ’ εκτίμηση, 22 εκατομμύρια βρέφη παγκοσμίως δεν εμβολιάζονται πλήρως με τα προτεινόμενα εμβόλια, ενώ πάνω από 1,5 εκατομμύριο παιδιά κάτω των 5 ετών χάνουν τη ζωή τους από νοσήματα τα οποία προλαμβάνονται με εμβολιασμό.

Τα παραπάνω στοιχεία που παραθέτει η παιδίατρος – επιμελήτρια στο νοσοκομείο Ιασώ Παίδων δρ Αννα Παρδάλη εντείνουν τον προβληματισμό σχετικά με τις επιπτώσεις (και) του αντιεμβολιαστικού κινήματος.

Σύμφωνα με την ίδια, η χρήση των εμβολίων οδήγησε να εξαφανιστούν από τον πλανήτη μας θανατηφόρες ασθένειες, όπως είναι για παράδειγμα η πανώλη, η ευλογιά, ο επιδημικός τύφος και ο άνθρακας. Επιπλέον μπορεί να αποτελέσουν σημαντική ασπίδα πρωτογενούς προφύλαξης από κάποιες μορφές καρκίνου, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και του ήπατος.

Υπό τα δεδομένα αυτά, θα μπορούσε να συμπεράνει κανείς ότι η εμβολιοφοβία είναι σπάνιο… σύμπτωμα στον δυτικό κόσμο, όμως η ειδικός σημειώνει ότι πρόκειται για φαινόμενο που εξαπλώνεται.

Η αιτία; «Το ότι δεν βιώνουμε σήμερα τα φοβερά λοιμώδη νοσήματα από τα όποια προστατεύουν τα εμβόλια, μας έδωσε την ψευδαίσθηση ότι δεν κινδυνεύουμε πια από αυτά» εξηγεί η δρ Παρδάλη. Παράλληλα, όπως προσθέτει, οι γονείς πέφτουν θύματα αφιλτράριστων πληροφοριών γύρω από τις παρενέργειες των εμβολίων, «καθώς τις επεξεργάζονται όχι με τη λογική αλλά με το συναίσθημα». Για τον λόγο αυτόν, η ειδικός δίνει επιστημονικά τεκμηριωμένες απαντήσεις σε ορισμένα από τα συχνότερα θέματα που προβάλλει το αντιεμβολιαστικό κίνημα και αφορούν τις παρενέργειες από τα συστατικά των εμβολίων:

Πώς λειτουργεί το εμβόλιο;

Με τα εμβόλια εισάγουμε στον οργανισμό τον ίδιο τον μικροοργανισμό (ιός ή μικρόβιο), νεκρό ή εξασθενημένο, ή αντιγόνο («κομμάτι») από τον μικροοργανισμό. Με τον τρόπο αυτόν διεγείρουμε τον οργανισμό να παραγάγει δικά του αντισώματα, τα οποία κατευθύνονται εναντίον του συγκεκριμένου μικροοργανισμού. Ετσι, εάν στο μέλλον προσπαθήσει να μπει στον οργανισμό μας ο συγκεκριμένος μικροοργανισμός, τα αντισώματα που ήδη υπάρχουν θα τον εξουδετερώσουν και δεν θα αρρωστήσουμε.

Τα εμβόλια περιέχουν υδράργυρο;

Ο υδράργυρος είναι συστατικό μιας ουσίας που λέγεται θειομερσάλη και η οποία έχει καταργηθεί από το 2001. Παραμένει μόνο σε κάποια σκευάσματα αντιγριπικών εμβολίων που δεν κυκλοφορούν στην Ευρώπη.

Τα εμβόλια περιέχουν αλουμίνιο;

Το αλουμίνιο περιέχεται παντού, π.χ. στο νερό, στα φρούτα, στα λαχανικά, στο αλεύρι, ακόμη και στο μητρικό γάλα. Το αλουμίνιο χρησιμοποιείται για να ενισχύσει την απάντηση του εμβολίου στον οργανισμό. Η ποσότητα που θα λάβει το παιδί από ένα εμβόλιο είναι πολύ μικρότερη από το μητρικό γάλα, εάν για παράδειγμα θηλάζει καθημερινά.

Τα εμβόλια περιέχουν φορμαλδεΰδη ως συντηρητικό;

Η ποσότητα που περιέχεται είναι δεκάδες φορές μικρότερη από αυτή που φυσιολογικά περιέχεται στο σώμα μας ή σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης, όπως τα χαλιά και οι χειροπετσέτες.