Παλαιότερα ο σχολικός εκφοβισμός –ο διεθνής όρος είναι bullying –αντιμετωπίζονταν ως ένα παράδοξο είδος «τελετής» που σηματοδοτούσε την παιδική μετάβαση στη σχολική κοινότητα. Ομως οι επιπτώσεις του στις παιδικές ψυχές ανέδειξε το μέγεθος του προβλήματος, με τους ψυχιάτρους σήμερα να σηκώνουν το ανάστημά τους, κάνοντας λόγο για ένα πρόβλημα στο οποίο οι κοινωνίες οφείλουν να βάλουν τελεία.

Και δεδομένου ότι ο σχολικός εκφοβισμός δεν γνωρίζει σύνορα –με την χώρα μας δυστυχώς, να ακολουθεί τον κανόνα –η 6η Μαρτίου καθιερώθηκε το 2011 από το υπουργείο Παιδείας ως Ημέρα Κατά της Βίας στο Σχολείο.

Δεν είναι άλλωστε, τυχαίο ότι οι επιστήμονες μιας από τις πλέον αναγνωρισμένες παγκοσμίως ιατρικές σχολές, της Mayo Clinic, έχουν δημοσιεύσει διαδικτυακά έναν οδηγό αντιμετώπισης του σχολικού εκφοβισμού.

Σημειώνεται ότι οι μισοί από τους μαθητές, θύματα bullying, υποφέρουν σιωπηλά καθώς κρατούν μυστικό το καθημερινό τους μαρτύριο. Οι υπόλοιποι (ευτυχώς) συνήθως το αναφέρουν σε φίλους, εκπαιδευτικούς ή γονείς με αποτέλεσμα σε αρκετές περιπτώσεις να λαμβάνουν κατάλληλη υποστήριξη.

Οι επιπτώσεις. Πάντως, σε κάθε περίπτωση τα σημάδια του bullying σταδιακά αποκαλύπτονται. Σύμφωνα με τους ειδικούς, άμεσες επιπτώσεις στα παιδιά – θύματα μπορεί να είναι το έντονο άγχος και η εκδήλωση αισθημάτων ανασφάλειας, οι φοβίες, πολλές απουσίες από το σχολείο ή ακόμη και η σχολική αποτυχία, οι μαθησιακές δυσκολίες αλλά και ψυχοσωματικά προβλήματα όπως π.χ. πονοκέφαλοι, πόνοι στην κοιλιά, διαταραχές ύπνου, ενούρηση και κατάθλιψη, και συμπτώματα μετατραυματικής διαταραχής στρες.

Ψυχραιμία. Οι επιστήμονες της Mayo Clinic συμβουλεύουν τους γονείς να παραμείνουν ψύχραιμοι, υποστηρίζοντας το παιδί τους. Είναι σημαντικό να κατανοήσουν τα ανήλικα θύματα ότι δεν ευθύνονται εκείνα για τη θυματοποίησή τους. Εντούτοις, οι ψυχίατροι της Mayo Clinic αποτρέπουν τους γονείς να απαντούν με βία στη βία. «Ζητήστε από το παιδί σας να μη μένει μόνο του, να είναι πάντα με φίλους ή να ζητήσει προστασία από τον καθηγητή του».

Επιπλέον συστήνουν στους γονείς να δώσουν βάση στις λεπτομέρειες. «Κρατήστε σημειώσεις αναφορικά με τις ημερομηνίες που το παιδί σας δέχτηκε επίθεση. Κρατήστε αρχείο σχετικών μηνυμάτων ή e-mail». Το δεύτερο σημαντικό βήμα, σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς, είναι να ενημερωθεί σχετικά το σχολείο και η αστυνομία.

Η διεύθυνση του σχολείου οφείλει να ανταποκριθεί και να πράξει αναλόγως έπειτα από μια σχετική καταγγελία. «Να είστε ανυποχώρητοι», σημειώνουν οι ειδικοί της Mayo Clinic αναφερόμενοι στους γονείς. Εάν πάλι δεν λυθεί το πρόβλημα, «τότε ίσως χρειαστεί να αναλάβετε νομική δράση» επισημαίνοντας ότι σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις η νομική οδός είναι η μόνη λύση.