Οι περισσότεροι από εμάς πίνουμε καφέ το πρωί και τρώμε ένα ελαφρύ μεσημεριανό στο γραφείο (π.χ. τοστ ή γιαούρτι), παραβλέποντας τις ανάγκες του οργανισμού μας και αφήνοντας για το βράδυ την απόλαυση ενός πλούσιου γεύματος. Ομως ολοένα και περισσότερες έρευνες συνιστούν ότι πρέπει να φέρουμε  τα πάνω κάτω στο καθημερινό μας διατροφικό πρόγραμμα.

Πρόσφατη ανασκόπηση στις συνήθειες 50.000 ενηλίκων (πιστοί της Εκκλησίας των Αντβεντιστών της Εβδόμης Ημέρας, που προέρχεται από τον προτεσταντικό χώρο)  προσφέρει δεδομένα βάσει των οποίων γίνεται σαφές ότι το πρωί πρέπει να «τρώμε σαν βασιλιάδες, το μεσημέρι σαν άρχοντες και το βράδυ σαν ζητιάνοι».

Επιπλέον, έρευνες που έχουν γίνει σε πειραματόζωα και μικρές μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν ότι για τη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους σώματος δεν παίζουν μόνον οι θερμίδες σημαντικό ρόλο αλλά και οι δείκτες του ρολογιού.

Μάλιστα, η σχολή αυτή φαίνεται να κερδίζει ολοένα περισσότερους γιατρούς. Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία πρόσφατα κοινοποίησε ότι το ωράριο  διατροφής πιθανόν να μειώνει παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιολογικών προβλημάτων όπως η υπέρταση και η υψηλή χοληστερόλη.

Στο πλαίσιο αυτό οι ειδικοί της Εταιρείας δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην κακή συνήθεια που έχουν οι σύγχρονοι άνθρωποι να μην τρώνε πρωινό.

Οπως μάλιστα υπογραμμίζουν, η παχυσαρκία, οι διαταραχές του μεταβολισμού της γλυκόζης και ο διαβήτης πιθανόν να κρύβονται πίσω από αυτή την κακή συνήθεια.

«Πάντα συμβουλεύω τους ανθρώπους να μην τρώνε πριν τον βραδινό ύπνο. Αντίθετα, τους προτείνω να καταναλώνουν το κύριο γεύμα της ημέρας όσο το δυνατόν νωρίτερα», σημειώνει η Marie-Pierre St-Onge, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Κλινικής Διατροφής του Κολεγίου Ιατρών και Χειρουργών του Πανεπιστήμιου Κολούμπια των ΗΠΑ.

Σύμμαχος το πρωινό. Από τα δεδομένα που συγκέντρωσαν οι επιστήμονες φαίνεται ότι η κατανάλωση ενός πλούσιου πρωινού είναι σύμμαχος για εκείνους που προσπαθούν να διατηρήσουν φυσιολογικό βάρος σώματος. Και αυτό διότι η διαδικασία πέψης αλλά και η δράση  της ινσουλίνης, της ορμόνης του οργανισμού που επεξεργάζεται τα σάκχαρα  που βρίσκονται στους υδατάνθρακες και αποθηκεύει τη γλυκόζη, βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα αποδοτικότητας κατά τις πρωινές ώρες.

«Συνεπώς, το σώμα μας μπορεί να χρησιμοποιήσει τα θρεπτικά συστατικά ως πηγή ενέργειας εύκολα», προσθέτει η Dr. Hana Kahleova, ειδικός του τμήματος Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Υπό το πρίσμα αυτό το να τρώει κανείς ένα ιδανικό γεύμα δεν αποτελεί τον απόλυτο διατροφικό κανόνα, καθώς η ώρα που το καταναλώνει παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο.

Ειδικότερα και σύμφωνα με την ίδια έρευνα οι άνθρωποι που ακολουθούν το πρόγραμμα των τριών γευμάτων με  ενδιάμεσα σνακ τείνουν να κερδίζουν βάρος στο πέρασμα του χρόνου, αντίθετα με εκείνους που καταναλώνουν δύο γεύματα.

Το πιο σημαντικό εύρημα εντούτοις, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι ότι εκείνοι που έτρωγαν πλούσιο πρωινό ήταν κατά κανόνα και αυτοί που είχαν τον μικρότερο Δείκτη Μάζας Σώματος. Μάλιστα, αυτοί που δεν είχαν πρόβλημα με τη ζυγαριά τους ήταν όσοι είχαν τη συνήθεια να τρώνε το  μεσημεριανό νωρίς το απόγευμα παραμένοντας νηστικοί έως το επόμενο πρωί.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιστήμονες παραδέχονται τις αδυναμίες της έρευνας, καθώς οι συμμετέχοντες ανήκουν σε μία θρησκευτική ομάδα ακολουθώντας υγιεινές συνήθειες (π.χ. δεν καπνίζουν, απέχουν από το αλκοόλ και καταναλώνουν λιγότερο κρέας από τον γενικότερο πληθυσμό), όμως σε κάθε περίπτωση φάνηκε ότι η ώρα που επιλέγει κανείς να φάει αλλά και η νηστεία εντός της ημέρας παίζουν καθοριστικό ρόλο.

«Εάν δώσουμε  σε ένα υγιές άτομο μία μεγάλη μπουκιά γλυκόζης το πρωί, η γλυκόζη του αίματος μπορεί να παραμείνει υψηλή μία ή δύο ώρες πριν επανέλθει στο φυσιολογικό», εξηγεί  ο δρ Satchidananda Panda, ειδικός στο Ινστιτούτο Βιολογικών Επιστημών Salk της Καλιφόρνιας. «Εάν στο ίδιο υγιές άτομο του δώσουμε την ίδια ποσότητα γλυκόζης αργά τη νύχτα, όταν το πάγκρεας κοιμάται – κυριολεκτικά – και δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, η γλυκόζη του αίματος θα παραμείνει υψηλή μέχρι τρεις ώρες», προσθέτει.

Τα σνακ. Ομως μεγάλη μερίδα ανθρώπων τσιμπολογάει καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Γι’ αυτό και η δρ Panda δημιούργησε μία εφαρμογή για έξυπνο κινητό τηλέφωνο  ζητώντας από εθελοντές να φωτογραφίζουν ό,τι πίνουν και ό,τι τρώνε μέσα στην ημέρα. Αυτό που διαπίστωσε ήταν ότι η περίοδος του σνακ διαρκούσε για 15 ολόκληρες ώρες σταματώντας μόνον τις ώρες του ύπνου.

Η ίδια σε παλαιότερο πείραμα που διεξήγαγε με την ερευνητική της ομάδα σε ποντίκια διαπίστωσε ότι όταν τα πειραματόζωα είχαν απεριόριστη πρόσβαση σε μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά – ισοδύναμη με αυτή  ανθρώπων που κατανάλωναν μόνο παγωτό, τυρί και νάτσος – έγιναν παχύσαρκα σε 9 – 10 εβδομάδες και εμφάνισαν αντίσταση στην ινσουλίνη καθώς επίσης  υψηλή χοληστερόλη λίγες εβδομάδες αργότερα. Οταν τα ποντίκια ακολούθησαν δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά μόνο  οκτώ ώρες την ημέρα, δεν έγιναν παχύσαρκα ή διαβητικά, παρ’ όλο που κατανάλωναν την ίδια ποσότητα.