Οι τέσσερις κυριότερες χρόνιες παθήσεις -καρκίνοι, καρδιαγγειακές νόσοι, αναπνευστικές, διαβήτης- ευθύνονταν για 12,5 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ανθρώπων ηλικίας 30 έως 70 ετών παγκοσμίως το 2016, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.

Από τους συνολικά 56,9 εκατομμύρια θανάτους του 2016, οι μη μεταδιδόμενες νόσοι σκότωσαν σχεδόν 40,5 εκατομμύρια ανθρώπους (το 71%). Τα 17 εκατομμύρια από αυτούς τους θανάτους θεωρούνται πρόωροι και το μεγαλύτερο ποσοστό τους οφείλεται στις χρόνιες παθήσεις. Περίπου 1,7 εκατομμύρια (4%) ήσαν οι θάνατοι ανθρώπων κάτω των 30 ετών, 15,2 εκατομμύρια (38%) οι θάνατοι ανθρώπων 30-70 ετών και 23,6 εκατομμύρια (58%) οι θάνατοι άνω των 70 ετών. Συνολικά, το 2016 υπήρχαν 27,3 εκατομμύρια θάνατοι από όλες τις χρόνιες παθήσεις μεταξύ των ανθρώπων έως 80 ετών.

Η μελέτη επισημαίνει ότι περισσότερες από τις μισές χώρες του κόσμου δεν καταφέρνουν να πιάσουν το στόχο που έθεσε ο ΟΗΕ το 2015 για τη μείωση κατά το ένα τρίτο έως το 2030 της πρόωρης θνησιμότητας λόγω των χρόνιων μη λοιμωδών νόσων. Μόνο 35 χώρες αναμένεται να πιάσουν αυτό το στόχο για τις γυναίκες και 30 για τους άνδρες. Χώρες όπως η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ελλάδα δεν αναμένεται να τα καταφέρουν έως το 2030 ούτε για τις γυναίκες ούτε για τους άνδρες, αλλά αργότερα.

Μάλιστα στο 10% των χωρών η πρόωρη θνησιμότητα εμφανίζει όχι μείωση, αλλά στασιμότητα ή επιδείνωση διαχρονικά. Η Κύπρος είναι μία από τις χώρες όπου αυτό ισχύει για τους άνδρες.

Η έρευνα, με επικεφαλής τον καθηγητή Majid Ezzati του Imperial College του Λονδίνου και με τη συμμετοχή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η οποία δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», αναλύει στοιχεία για 186 χώρες κατά την περίοδο 2010-2016.

Στις γυναίκες η μικρότερη πιθανότητα πρόωρου θανάτου σε ηλικία 30-70 ετών από κάποια από τις τέσσερις κυριότερες χρόνιες παθήσεις εμφανίζεται στη Ν.Κορέα (5%) και η μεγαλύτερη στη Σιέρα Λεόνε (33%). Στους άνδρες ο μικρότερος κίνδυνος βρίσκεται στην Ισλανδία (10%) και ο μεγαλύτερος στη Μογγολία (39%).

«Οι μη μεταδιδόμενες νόσοι είναι η κύρια αιτία πρόωρου θανάτου στις περισσότερες χώρες. Η φτώχεια, η ανεξέλεγκτη διαφήμιση του αλκοόλ και του καπνού από τις πολυεθνικές εταιρείες και τα κενά στα συστήματα υγείας πολλών χωρών καθιστούν τις χρόνιες παθήσεις μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία από ό,τι οι παραδοσιακοί εχθροί, όπως τα βακτήρια και οι ιοί», δήλωσε ο δρ Ezzati.

Σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Κίνα οι άνθρωποι είναι πιθανότερο να πεθάνουν πρόωρα από κάποια χρόνια πάθηση, σε σχέση με τους κατοίκους της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Αυστραλίας.

Στην Ευρώπη τα υψηλότερα επίπεδα πρόωρης θνησιμότητας στις γυναίκες λόγω χρόνιας πάθησης έχουν η Μολδαβία (17%) και η Ουκρανία (16%), ενώ τα χαμηλότερα η Ισπανία (6%) και η Ελβετία (7%). Στους άνδρες ο μεγαλύτερος κίνδυνος πρόωρου θανάτου από χρόνια πάθηση καταγράφεται στη Ρωσία (37%) και στη Λευκορωσία (35%), ενώ ο μικρότερος στην Ισλανδία (10%) και στην Ελβετία (11%).

Ελλάδα

Στη χώρα μας, σύμφωνα με την έρευνα, η πιθανότητα θανάτου σε ηλικία 30-70 ετών από κάποια από τις τέσσερις κυριότερες χρόνιες παθήσεις (καρκίνο, καρδιά, πνεύμονες, διαβήτη) είναι 7,7% στις γυναίκες και 17,3% στους άνδρες. Με βάση αυτά τα ποσοστά, η Ελλάδα κατατάσσεται διεθνώς 18η στις γυναίκες και 51η στους άνδρες. Η χώρα μας εκτιμάται ότι θα πιάσει το στόχο του ΟΗΕ (μείωση κατά ένα τρίτο αυτών των πρόωρων θανάτων) μεταξύ του 2031-2040 για τις γυναίκες και μετά το 2040 για τους άνδρες.

Όσον αφορά την πιθανότητα θανάτου έως την ηλικία των 80 ετών από οποιοδήποτε χρόνιο νόσημα, στην Ελλάδα η πιθανότητα εκτιμάται σε 22,9% για τις γυναίκες και 40,9% για τους άνδρες. Με βάση αυτά τα ποσοστά, η χώρα μας κατατάσσεται 12η διεθνώς στις γυναίκες και 31η στους άνδρες.