Εχει ήδη παρέλθει πάνω από μισός αιώνας από την εποχή που οι πλήρεις ηχογραφήσεις των συμφωνιών του Μότσαρτ υπό τον Καρλ Μπεμ με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου πρωτοεμφανίστηκαν στη διεθνή δισκογραφία –από τα τέλη της δεκαετίας του ’60. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν ακολουθήσει πλήθος άλλες πλήρεις εκδόσεις αυτής της πρωτοποριακής τότε σειράς και ακόμα περισσότερες, περίπου αμέτρητες, ηχογραφήσεις των πιο σημαντικών από αυτές τις συμφωνίες, ειδικά τις τελευταίες έξι. Ηχογραφήσεις με μεγάλες ορχήστρες, με μικρά σύνολα, με όργανα σύγχρονα ή εποχής, άλλες λιγότερο σημαντικές και άλλες με ιδιαίτερη σημασία. Ομως, σε όλο αυτό το διάστημα, ουδέποτε μπόρεσε κάτι να ξεπεράσει το μεγάλο εκείνο επίτευγμα ενός από τους πιο σημαντικούς μαέστρους του 20ού αιώνα, το όνομα του οποίου έκτοτε σταδιακά ταυτίστηκε με τον Μότσαρτ. Αν και ο Μπεμ ηχογράφησε με μια ορχήστρα που δεν ήταν «δική του», αλλά του Χέρμπερτ φον Κάραγιαν, η σχέση του με τον οποίο υπήρξε μακρά και όχι ανέφελη, η Φιλαρμονική του Βερολίνου εδώ γίνεται «δική του». Ο ήχος που παράγουν και η μουσικότητα που αναδίνουν αυτές οι σφιχτές και εκπληκτικά «γεωμετρικές» ηχογραφήσεις στο σύνολό τους φέρουν τη σφραγίδα του ανεπανάληπτου, του μοναδικού. Ο λυρισμός του Μπεμ είναι ταυτόχρονα συνεχώς σε πρώτο πλάνο, χωρίς όμως ίχνος πλαδαρότητας ή περιττού. Η ορχήστρα οδηγείται σταθερά και αποφασιστικά σε έναν μαέστρο που ξέρει πού θέλει να την κατευθύνει και που μπορεί να το επιτύχει. Ενα από τα καλύτερα ορχηστρικά σύνολα στον κόσμο, πιθανότατα στην καλύτερη μεταπολεμική περίοδό του, έχοντας και την επικουρία ηχογραφήσεων που τεχνικά βρίσκονται στην περίοδο της χρυσής εποχής του αναλογικού ήχου –επίσης αξεπέραστου μέχρι τις ημέρες μας. Σε αυτή δε την έκδοση, η προσθήκη, για πρώτη φορά, όλων αυτών των συμφωνιών σε μορφή ηχητικού bluray με νέα επεξεργασία, απλώς κάνει θαύματα: ποτέ πριν δεν έφτασαν να ακούγονται τόσο κοντά στα αυθεντικά tapes όσο τώρα. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Μπεμ επανήλθε δισκογραφικά σε ορισμένα, λίγα, από αυτά τα έργα, αυτή τη φορά με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βιέννης. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν τις ηχογραφήσεις της Βιέννης τον ακρογωνιαίο του δισκογραφικό λίθο: εκεί είναι πιο βαρύς, πιο αργός, ίσως πιο στοχαστικός, μοιάζει να επανέρχεται πιο πολύ στη βασική γερμανική μεταρομαντική ερμηνευτική παράδοση. Ομως εδώ είναι που αποδίδει στον Μότσαρτ τη φρεσκάδα, το σφρίγος και την ορμή που του αξίζει. Δεν μπορεί κανείς να το πει εύκολα στη δισκογραφία, όμως, εν προκειμένω, ισχύει: έπειτα από αυτόν τον αξεπέραστο πλήρη κύκλο, των επίσης αξεπέραστων αυτών έργων, ίσως, τελικά, ο ακροατής δεν χρειάζεται πια κανέναν αντίστοιχο άλλο των συμφωνιών του Μότσαρτ.

Μέντελσον. Οκτέτο και συμφωνίες εγχόρδων, I Musici, Australian, Εloquence, 2 CD

Με συνεπή πορεία ήδη αρκετών ετών, η αυστραλιανή σειρά Εloquence επαναφέρει στο προσκήνιο πολλές σημαντικές ηχογραφήσεις που έχουν από καιρό καταστεί δυσεύρετες, εντελώς δυσανάλογα προς τη σημασία τους και έχοντας πια δημιουργήσει έναν εντυπωσιακό κατάλογο. Μία από τις τελευταίες της εκδόσεις είναι και αυτά τα εξαιρετικά έργα του Μέντελσον, ερμηνευμένα υποδειγματικά από τους I Musici, το συγκρότημα που στα πρώτα του κιόλας χρόνια, όχι άδικα, ο Αρτούρο Τοσκανίνι είχε χαρακτηρίσει ως το καλύτερο του είδους του στον κόσμο. Ηχογραφήσεις και αυτές από τη δεκαετία του ’60 και του ’70 απολαμβάνουν πάλι την καλύτερη εποχή της αναλογικής στερεοφωνίας από ένα συγκρότημα που έχει μεν ταυτιστεί με τους ιταλούς συνθέτες, ιδίως με τον Βιβάλντι, αλλά που εδώ είναι επίσης αξεπέραστο. Οσο για τα ίδια τα έργα, αντιπροσωπεύουν ασφαλώς τον Μέντελσον σε κάποιες από τις καλύτερες στιγμές του.

Τελευταία Νέα