Τα στοιχεία διαψεύδουν όλους τους λαϊκιστές

Η συζήτηση που διεξάγεται πανευρωπαϊκά γύρω από το μεταναστευτικό ζήτημα υποφέρει πολύ από τον λαϊκισμό. Ενα μόνο παράδειγμα: η λαϊκιστική ιταλική κυβέρνηση καυχιέται πως έχει καταφέρει να μειώσει δραστικά, κατά 80%-85%, την παράτυπη μετανάστευση. «Από όταν ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών ο Ματέο Σαλβίνι δεν υπάρχουν πια σχεδόν καθόλου αφίξεις στην Ιταλία. Τι πιστεύουν λοιπόν οι επαγγελματίες της ανικανότητας;», έσπευσε να χειροκροτήσει προ ημερών ο Ζακ Μεσιά, υψηλόβαθμο στέλεχος της γαλλικής Ακροδεξιάς. Τα στοιχεία δείχνουν πως οι αφίξεις μεταναστών στην Ιταλία πράγματι μειώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2018 στις 13.010, έναντι 83.424 το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2017. Πρόκειται για μείωση μεγαλύτερη του 84%. Μόνο που ο κυβερνητικός συνασπισμός Λέγκας – Γκριλίνι ανέλαβε τα ηνία… την 1η Ιουνίου. Και στην πραγματικότητα, οι αφίξεις είχαν αρχίσει να καταγράφουν σημαντική μείωση ήδη από τον Ιούλιο του 2017, για τον απλό λόγο πως ήταν η προηγούμενη, κεντροαριστερά κυβέρνηση αυτή που σκλήρυνε τη μεταναστευτική πολιτική της Ιταλίας, με την υποστήριξη της ΕΕ.

Για αυτό έχουν σημασία τα στοιχεία. Γιατί διαλύουν τις πολλές εσφαλμένες εντυπώσεις που καλλιεργούν οι απανταχού λαϊκιστές. Για αυτό και έχει ενδιαφέρον η έρευνα γύρω από τους μετανάστες στην Ευρώπη που δημοσίευσε χθες το Politico, αντλώντας πληροφορίες τόσο από τη δική του επαγγελματική βάση δεδομένων όσο και από τη Frontex, τη Eurostat και το Ευρωβαρόμετρο. Οι πίνακες είναι αδιάσειστοι.

Ο αριθμός των νέων αφίξεων στην Ευρώπη είναι σήμερα ένα κλάσμα του αριθμού των αφίξεων στην κορύφωση της μεταναστευτικής κρίσης, το 2015 –το θέμα όμως εξακολουθεί να προκαλεί ρήγματα και διχασμούς στην Ευρώπη, καθορίζοντας συχνά την πολιτική ατζέντα. Συχνά, μάλιστα, εκείνοι που γκρινιάζουν περισσότερο, αρνούμενοι να επωμιστούν ακόμη και ένα ελάχιστο μερίδιο του ευρωπαϊκού βάρους, είναι εκείνοι που δεν έχουν κανένα βάρος στις πλάτες τους ούτως ή άλλως: Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία, οι χώρες της ομάδας του Βίζεγκραντ, έχουν ιδιαίτερα μικρά ποσοστά αλλοδαπών γεννημένων σε κράτη εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης: 2,5% η Τσεχία, 1,9% η Ουγγαρία, 1,1% η Πολωνία, μόλις 0,6% η Σλοβακία.

Υπάρχει όμως ένας συγκριτικός πίνακας του Ευρωβαρόμετρου που αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο την απόκλιση ανάμεσα στον φόβο και την πραγματικότητα: δείχνει από τη μία πλευρά τις εκτιμήσεις που κάνουν οι πολίτες όσον αφορά το ποσοστό των μη ευρωπαίων αλλοδαπών στη χώρα τους και από την άλλη, τα πραγματικά ποσοστά. Μόνο σε μία χώρα συμπίπτουν αυτά τα δύο –στην Κροατία. Και μόνο σε μία άλλη χώρα είναι χαμηλότερη η εκτίμηση από την πραγματικότητα –στην Εσθονία. Κατά μέσο όρο, η εκτίμηση των πολιτών είναι διπλάσια από το πραγματικό ποσοστό. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, οι πολίτες νομίζουν πως 18,1% όσων βρίσκονται στη χώρα είναι μη ευρωπαίοι αλλοδαποί, ενώ το πραγματικό ποσοστό είναι 8,5%. Στην Αυστρία, τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 20,1% και 10%. Στην Ελλάδα, οι πολίτες νομίζουν πως 20% των κατοίκων είναι αλλοδαποί εκτός ΕΕ, ενώ το πραγματικό ποσοστό είναι 8,1%.