«Πρώτα σταματήστε τον οικονομικό πόλεμο»

«Ελπίζω ότι τα πράγματα θα πάνε καλά για το Ιράν. Εχουν πολλές δυσκολίες αυτή τη στιγμή. Διαισθάνομαι ότι πολύ σύντομα θα μας μιλήσουν. Ή ίσως όχι, και αυτό θα είναι εντάξει»: αυτή την ετυμηγορία έβγαλε την Τρίτη, μιλώντας σε μια συγκέντρωση στην Τάμπα της Φλόριντα, ο Ντόναλντ Τραμπ, ενώ ο ένας ιρανός αξιωματούχος μετά τον άλλο απέρριπταν την πρότασή του για «άνευ όρων» συνομιλίες, αποκαλώντας την εξευτελιστική, ανάξια λόγου και ανακόλουθη με τις πράξεις του. Λίγες ώρες αργότερα, χθες το απόγευμα, ο αμερικανός πρόεδρος προκάλεσε νέο σάλο καλώντας μέσω Twitter τον υπουργό Δικαιοσύνης του να τερματίσει την έρευνα του ειδικού εισαγγελέα Ρόμπερτ Μιούλερ σχετικά με την ανάμειξη της Ρωσίας στις προεδρικές εκλογές του 2016. «Είναι μια φριχτή κατάσταση και ο υπουργός Δικαιοσύνης Τζεφ Σέσιονς θα έπρεπε να βάλει τέλος σε αυτό το στημένο κυνήγι μαγισσών ευθύς αμέσως, πριν αυτή κηλιδώσει παραπάνω τη χώρα μας», έγραψε, «κηλιδώνοντας» με τη σειρά του παραπάνω τον διαχωρισμό των εξουσιών και την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. «Ο πρόεδρος απλώς εξέφρασε μια άποψη, δεν έδωσε καμία εντολή», έσπευσαν να διευκρινίσουν οι δικηγόροι του, επιχειρώντας να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα.

Σε ένα πράγμα έχει δίκιο, σε κάθε περίπτωση, ο Τραμπ. Στο Ιράν, «έχουν πολλές δυσκολίες αυτή τη στιγμή». Τα οικονομικά προβλήματα γίνονται όλο και χειρότερα. Το ριάλ έχει χάσει από τον Απρίλιο το ήμισυ και πλέον της αξίας του. Εκατοντάδες άνθρωποι διαδήλωσαν προχθές σε διάφορες πόλεις, ανάμεσά τους η Ισφαχάν, το Καράτζ, το Σιράζ και το Αχβάζ, διαμαρτυρόμενοι για τον υψηλό πληθωρισμό –αρκετές ακόμα διαμαρτυρίες έχουν ξεσπάσει από την αρχή της χρονιάς για την άνοδο των τιμών, τις ελλείψεις νερού, τις διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος και τη διαφθορά στην Ισλαμική Δημοκρατία. Πολιτικά, ωστόσο, εκείνοι που έχουν τις περισσότερες «δυσκολίες» δεν είναι οι σκληροπυρηνικοί μουλάδες αλλά οι μετριοπαθέστεροι πραγματιστές: από όταν ο Τραμπ «έσκισε» τη συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και (προ)ανήγγειλε την επαναφορά κυρώσεων που έχουν σκοπό να στραγγαλίσουν την οικονομία του Ιράν, συμπεριλαμβανομένων των ζωογόνων εξαγωγών πετρελαίου, ο πρόεδρος της χώρας, ο Χασάν Ροχανί, τελεί υπό αυξανόμενη πίεση.

Κρατικά Μέσα μετέδωσαν χθες πως οι ιρανοί βουλευτές έδωσαν στον Ροχανί έναν μήνα διορία προκειμένου να εμφανιστεί ενώπιόν τους και να δώσει εξηγήσεις όσον αφορά τους κυβερνητικούς χειρισμούς στα οικονομικά ζητήματα της χώρας. Είναι η πρώτη φορά που το ιρανικό Κοινοβούλιο κλητεύει τον πρόεδρο της χώρας, εν μέσω πιέσεων από τους σκληροπυρηνικούς αντιπάλους του να αλλάξει την κυβέρνησή του. Την περασμένη εβδομάδα, ο Ροχανί διόρισε νέο διοικητή της κεντρικής τράπεζας και την Τρίτη αποδέχθηκε την παραίτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου –μια ένδειξη πως αποδέχεται την ανάγκη μετασχηματισμού της οικονομικής του ομάδας. Σε άλλη επιστολή τους, 193 βουλευτές καλωσόρισαν χθες τις αλλαγές αυτές ως «ένα καλό σημείο εκκίνησης», ζητώντας παράλληλα «τον μέγιστο ανασχηματισμό» της κυβέρνησης. Σύμφωνα ωστόσο με τα κρατικά Μέσα, οι βουλευτές θέλουν μεταξύ άλλων να εξηγήσει ο Ροχανί τι προσέφερε στην οικονομία της χώρας τα τελευταία δύο χρόνια η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, την οποία προσπαθούν τους τελευταίους μήνες να διασώσουν, χωρίς ιδιαίτερες ελπίδες επιτυχίας, οι Ευρωπαίοι.