Σε τακτά χρονικά διαστήματα χάνονται δεκάδες συμπολίτες μας: από πυρκαγιές, από πλημμύρες, από απάνθρωπους πολιτικούς ακτιβισμούς. Παγώνει την ψυχή η πλήρης απάθεια των υπευθύνων, των κρατούντων, απ’ όλους αυτούς τους θανάτους. Ημουν νιος και γέρασα και δεν είδα μια παραίτηση απ’ αυτούς τους ξεδιάντροπους, μεγαλόσχημους – ασχημονούντες του δημόσιου βίου μας. Εστω σαν ανθρώπινη αντίδραση ευθιξίας, πέρα κι έξω από τις όποιες δίκαιες ή άδικες ευθύνες τους. Ως ανθρώπινη αντίδραση ενσυναίσθησης που δίνει το παράδειγμα ευαίσθητου πολίτη και δημόσιου λειτουργού στους νεότερους. Κάποιου που πάει σπίτι του γιατί νιώθει ότι απέτυχε να εκπληρώσει την αποστολή του, δίκαια ή άδικα. Γιατί δεν αντέχει τόσο θανατικό στο πεδίο ευθύνης του.

Μια ασύμμετρη ζημιά για τον τόπο απ’ αυτήν την παχύδερμη, ανήκουστη διεθνώς απάθεια είναι ότι τελικά οδηγεί στην παραίτηση των ανθρώπων που έχουν κάτι να πουν και ποτέ δεν ακούγονται. Αυτοί παραιτούνται και φεύγουν, ωθούμενοι από τη ματαιότητα της αντίδρασής τους, από τη διαχρονική ματαίωσή τους, από την αίσθησή τους ότι εμπεριέχονται ως στατιστικό «σφάλμα» της αδιάφορης και οχαδερφικής νεοελληνικής κοινωνίας.

Στην οπτική των ανθρώπων που έχουμε ζήσει πολλές ανάλογες ματαιώσεις, η χώρα δεν έχει πια μέλλον, παρά μόνο με μια άνευ προηγουμένου επανάσταση παντού. Κι απ’ ό,τι φαίνεται, υπάρχει πολύ λίγο κουράγιο σε πολύ λίγους γι’ αυτήν πια. Η χώρα οδηγείται υπόκωφα όλο πιο κάτω και αδειάζει εξίσου υπόκωφα όταν οι νέοι διαπιστώνουν το μάταιο της προσπάθειας για μια ουσιαστική, θετική προοπτική αλλαγής στη ζωή τους. Οι παραιτούμενοι δεν νιώθουν πια ούτε καν την ανάγκη να εκφράσουν την οργή τους για τη ματαίωση. Τη θεωρούν χάσιμο χρόνου. Η φυγή τους είναι το μόνο τους βάλσαμο. Η απόλυτη αυτοαναίρεση μιας κοινωνίας με δυνατότητες. Οπως εξάλλου τη διαπίστωσαν οι προηγούμενοι νέοι, που είτε από επιλογή είτε με τη βία έμειναν εκτός του «συστήματος» κι έφυγαν.

Μόνο μια επανάσταση κουζουλών νέων με έρμα ιδεών και συναισθημάτων μπορεί να κάνει τη διαφορά. Μια επανάσταση των νέων από τα κάτω που θα συμπαρασύρει τους πάμπολλους και για δεκαετίες μικροδιαχειριστές της ζωής μας, αυτούς με την απατηλή σημαντικότητα. Ναι, αυτούς που αναπαράγονται στα σικ καφενεία και αναπαράγουν ένα άχρωμο σύστημα μετριότητας, εσωστρέφειας και κομματισμού, που καταπίνει κάθε υγιή δημιουργικότητα, κάθε εξωστρεφή προσπάθεια, κάθε αξιοκρατική και οργανωμένη παρέμβαση. Η χώρα έχει την άμεση ανάγκη μιας αναρχίας της δημιουργίας, πολλών νεαρών μιμητών του Καποδίστρια. Οι νέοι που αποφάσισαν να μείνουν πρέπει να βγουν επιθετικά μπροστά. Εχουν νέα όπλα έκφρασης και κοινωνικής παρουσίας και είναι αρκετά απελπισμένοι με αυτά που βιώνουν για να τα βγάλουν από τα θηκάρια τους και να τα ακονίσουν. Δεν έχουν να χάσουν πολλά. Αν δεν τα καταφέρουν, μαύρη πέτρα πίσω τους. Σαν κι αυτήν που τους ετοιμάσαμε, αυτές τις μέρες τόσο εμφανή. Ο κόσμος είναι δικός τους. Ας τον διεκδικήσουν στον τόπο τους, κι αν δεν τα καταφέρουν, με ήσυχη τη συνείδησή τους, να ζήσουν τη ζωή τους εκεί που τους αξίζει, εκεί που την εκτιμούν ανάλογα με την προσπάθειά τους και το ταλέντο τους και όχι με τις γνωριμίες τους και τις υπηρεσίες τους σε ένα πελατειακό, άρρωστο σύστημα αξιών.

Ο Αχιλλέας Γραβάνης είναι καθηγητής Φαρμακολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης και ερευνητής ΙΜΒΒ – ΙΤΕ