Καλπάζει ο αντισημιτισμός στο Ιντερνετ

Ποια είναι η σωστή αντιμετώπιση των αρνητών του Ολοκαυτώματος στο Facebook; O ιδρυτής του, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, δηλώνει ότι δεν θέλει εξ ορισμού την απομάκρυνση τέτοιων αναρτήσεων. Ο ίδιος είναι Εβραίος και θεωρεί «άκρως προσβλητική» την αμφισβήτηση της γενοκτονίας των Εβραίων στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως είπε σε συνέντευξή του στο αμερικανικό blog Recode. «Εντέλει, δεν πιστεύω ότι η δική μας πλατφόρμα πρέπει να απομακρύνει τέτοιες αναρτήσεις, πιστεύω ότι υπάρχουν πράγματα στα οποία διάφοροι άνθρωποι κάνουν λάθος. Αλλά δεν πιστεύω ότι κάνουν εσκεμμένα λάθος», συμπλήρωσε. Εντελώς διαφορετική όμως είναι η άποψη διεθνών εβραϊκών οργανώσεων όπως το Κεντρικό Εβραϊκό Συμβούλιο, η Διεθνής Επιτροπή Αουσβιτς και το Κέντρο Βίζενταλ, που καταδικάζουν τη στάση του Ζάκερμπεργκ. Εντονη ήταν και η αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας. «Οποιος αρνείται το Ολοκαύτωμα δεν πρέπει να έχει υποστήριξη από κανέναν», έγραψε στο Τwitter, «ο αντισημιτισμός δεν πρέπει να βρίσκει πουθενά ελεύθερο χώρο».

Από νομική άποψη, οι δηλώσεις Ζάκερμπεργκ αφορούν χώρες στις οποίες δεν είναι ποινικοποιημένη η άρνηση του Ολοκαυτώματος. Στη Γερμανία ωστόσο διώκεται ποινικά η αμφισβήτηση της γενοκτονίας των Εβραίων. Για τον λόγο αυτόν, σύμφωνα με το Facebook, στη γερμανική επικράτεια απομακρύνονται τέτοιου είδους αναρτήσεις.

Η άρνηση του Ολοκαυτώματος είναι μία μόνο έκφραση αντισημιτισμού. Αλλά όχι η μόνη. Ο αντισημιτισμός οργιάζει στο Διαδίκτυο, όπως διαπιστώνει σχετική έκθεση από έρευνα του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Βερολίνου για το θέμα. Τέσσερα χρόνια κράτησε η έρευνα της επιστημονικής ομάδας υπό την καθηγήτρια Μόνικα Σβαρτς-Φρίζελ στο πλαίσιο της οποίας εξετάστηκαν πάνω από 250.000 μηνύματα και αναρτήσεις σε περίπου 66.000 ιστοσελίδες. Τα ευρήματα της έρευνας είναι άκρως ανησυχητικά. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι ερευνητές: Η εχθρότητα κατά των Εβραίων είναι πλέον «συστατικό κομμάτι της επικοινωνίας στο Διαδίκτυο 2.0». Το 2007 στα σχόλια ποιοτικών γερμανικών ιστοσελίδων υπήρχε ένα ποσοστό 8% με αντισημιτικά μηνύματα που έφτασε στο 30% το 2017. Χαρακτηριστική είναι και η ευρηματικότητα στο πλασάρισμα των αντισημιτικών μηνυμάτων. Παράδειγμα από την έκθεση των ερευνητών: σε γνωστό Ιντερνετ φόρουμ για βοήθεια στα σχολικά μαθήματα, μεταξύ των λύσεων σε ασκήσεις μαθηματικών ή ερωτήσεων βιολογίας εμφανίζεται ξαφνικά η εξής πρόταση: «Οι Εβραίοι σκοτώνουν γυναίκες και παιδιά και δεν δείχνουν καμία μετάνοια. Αυτή είναι η ΑΛΗΘΕΙΑ». Η τελευταία λέξη γραμμένη με κεφαλαία για ακόμα μεγαλύτερη έμφαση.

Ταυτόχρονα, παρατηρείται η τάση να γίνονται όλο και πιο ριζοσπαστικά τα αντισημιτικά μηνύματα. Φαντασιώσεις βίας και συγκρίσεις με τους Ναζί είναι όλο και συχνότερες, όπως και ο υβριστικός χαρακτηρισμός των Εβραίων ως «υπανθρώπων», και «παρασίτων». Ακόμη και διαδικτυακές δράσεις αλληλεγγύης υπέρ των Εβραίων χρησιμοποιούνται για αντισημιτική προπαγάνδα. Για παράδειγμα, αντισημιτικό ήταν το περιεχόμενο του 37% των online σχολίων για την ημέρα δράσης «Το Βερολίνο φορά κιπά» τον περασμένο Απρίλιο μετά την επίθεση που δέχτηκαν δύο νεαροί επειδή φορούσαν δημοσίως κιπά.

Ενδιαφέρον είναι και ένα ποιοτικό στοιχείο της έρευνας: Η απόρριψη των Εβραίων διαπιστώνεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και δεν περιορίζεται στο πολιτικό φάσμα των νεοναζί και των ακροδεξιών. Ακόμη και αριστεροί ή κεντρώοι πολιτικά χρήστες του Ιντερνετ εκδηλώνουν ανοιχτά τον αντισημιτισμό τους στο Ιντερνετ. Η διαφορά με τους ακραίους δεξιούς είναι ότι φιλελεύθεροι και αριστεροί αποφεύγουν τον όρο «Εβραίος» και προτιμούν να μιλούν για «σιωνιστές». Καλύπτουν τον αντισημιτισμό τους με πρόφαση την κριτική στο Ισραήλ. Σε αυτήν την κατηγορία, όπως διαπίστωσε η έρευνα, εμπίπτει το ένα τρίτο των αντιεβραϊκών σχολίων στο Ιντερνετ.