Τα νησιά σήμερα σηματοδοτούν κάτι ευδαιμονικό και είναι συνυφασμένα με τη χαρά και την ανεμελιά. Ομως κι ένα νησί που κουβαλάει ιστορίες σκότους και θανάτου διεκδικεί λίγο από το φως, την αισιοδοξία, την ομορφιά. Η Σπιναλόγκα, το νησί των λεπρών, έχει το δικό της ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησε ο Πάνος Καρκανεβάτος για να αφηγηθεί μνήμες επώδυνες και να διεκδικήσει τη θέση στην ένταξη των προστατευόμενων μνημείων της UNESCO. Και η ελπίδα είναι ότι θα λειτουργήσει ενισχυτικά στον φάκελο που θα κατατεθεί τον Μάιο του 2019.

Το ντοκιμαντέρ «Απόκοπος ή Σπιναλόγκα» που παρουσιάστηκε χθες στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης συνδυάζει τις ιστορίες από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του τροφίμου Επαμεινώνδα Ρεμουντάκη με τον ποιητικό λόγο του Διονύση Καψάλη και τις μελωδίες του Νίκου Ξυδάκη που τον έντυσαν. «Πάμε σε έναν τόπο να κάνουμε την κάθοδο στον Αδη!» είπε ο συνθέτης. Η επώδυνη περιπέτεια των ανθρώπων που κατοίκησαν στη Σπιναλόγκα τους οδήγησε στο να γράψουν μια μουσική και ένα ποιητικό κείμενο που να στέκονται ισάξια σε αυτήν τη ζωή. «Είναι ο ένας αυστηρός περιορισμός που βάζει το θέμα και δεν είναι ο μόνος. Ναι, κυριαρχεί η φθορά, ο θάνατος, μια αρρώστια η οποία κλέβει τα νιάτα και την ομορφιά, όμως υπάρχει και ένα άλλο στοιχείο το οποίο δεν γίνεται να είναι θάνατος! Και αυτό είναι η αγάπη». Ετσι αναδύεται η ανάγκη της ζωής, η ανάγκη της ομορφιάς να επικρατεί πίσω από αυτόν τον ζόφο και να μεταφράζεται σε ελπίδα: ότι θα υπερβούν αυτόν τον πόνο.

«Κάναμε μια προσπάθεια μέσα από μια τεράστια παράδοση που υπάρχει στην Κρήτη σε όλα αυτά τα έργα –είτε είναι μεσαιωνικά είτε αργότερα, της Αναγέννησης -, όπου πάντα κυριαρχεί ένα ερωτικό ζευγάρι. Επιδιώξαμε να διευρύνουμε το τοπικό και ιστορικό στοιχείο με ευρύτερες αναφορές, όπως ένα πρώιμο έργο, ο «Απόκοπος», που προετοιμάζει όλη αυτή την αναγεννησιακή περίοδο και που μιλάει επίσης για την κάθοδο στον Αδη. Τον ρόλο του μελωδικού ποιητή τον έχει αναλάβει ο Βασίλης Σκουλάς που φέρει όλο αυτόν τον κόσμο της παράδοσης με επάρκεια αλλά και με αυθεντικότητα» εξηγεί ο Νίκος Ξυδάκης.

Πρόσωπο – κλειδί για τη δημιουργία αυτού του έργου είναι και για τον Διονύση Καψάλη ο Επαμεινώνδας Ρεμουντάκης: «Από τη στιγμή που πήγε στο νησί, το οργάνωσε με το πείσμα και την αγάπη του και κατάφερε ν’ αλλάξει τις συνθήκες των υπολοίπων γύρω του. Αυτός είναι και ο λόγος που χρησιμοποιήσαμε πάρα πολλά στοιχεία από το βιβλίο του. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο που προκύπτει από όλες αυτές τις προσπάθειες και τις ζυμώσεις: η ιδέα ότι ένας τόπος διεκδικεί να εντάξει στα μνημεία της UNESCO μια τόσο επώδυνη μνήμη και αναθέτει τη δημιουργία ενός καινούργιου έργου τέχνης –αυτό είναι κάτι αξιοθαύμαστο».

Τελευταία Νέα