Ως ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί σε όλες τις διαστάσεις του προκειμένου να έχουμε ένα επιτυχές και σταθερό αποτέλεσμα, χαρακτήρισε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας, το προσφυγικό, σημειώνοντας ότι «κεντρικό ζήτημα για εμάς είναι η διαμόρφωση ενός νέου κοινού συστήματος».

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Τετάρτη ο κ. Βίτσας σημείωσε: «Το προσφυγικό-μεταναστευτικό βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας σε όλη την Ευρώπη κι αυτό όχι γιατί υπάρχει κάποια νέα προσφυγική κρίση. Δεν υπάρχουν αυξημένες ροές, σε επίπεδο Ευρώπης, θα σημείωνα ότι το αντίθετο υπάρχει. Με βάση τα στοιχεία από το 2015-2018 έχουμε μία μείωση των ροών κατά 96%».

Ο υπουργός αναφερόμενος στα ξενοφοβικά κινήματα που έχουν αναδυθεί στην Ευρωπαική Ένωση το τελευταίο διάστημα υπογράμμισε: «Ξενοφοβικά κινήματα κι η ακροδεξιά επενδύουν σε μία αντιμεταναστευτική-αντιπροσφυγική ατζέντα. Αυτή η ατζέντα σε εκλογικές μάχες που έγιναν στην Ευρώπη κέρδισε πόντους, κέρδισε ποσοστά και προσπαθεί με βάση αυτό να επιβάλλει συνολικά μία ξενοφοβική τάση-ατζέντα, κυρίως μία αυταρχική κι ολιγαρχική ατζέντα, μία ατζέντα περιορισμού των κοινωνικών κι ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δραστικής περικοπής των κοινωνικών κατακτήσεων. Η ξενοφοβική ατζέντα πηγαίνει χέρι-χέρι με απόπειρες αύξησης ωραρίου εργασίας, με την αύξηση της παρέμβασης στην κοινωνική ζωή των δυνάμεων καταστολής, με τη λογική του ενός και μοναδικού πολιτιστικού προτύπου και προσανατολισμού. Στην ουσία αυτό που παλαιότερα το ονομάζαμε Ευρώπη-Φρούριο σήμερα το ονομάζουν προστασία των συνόρων. Αλλά και μέσα στα σύνορα, στη ζώνη Σένγκεν της Ευρώπης, επιχειρείται να επιβληθεί ένας και μοναδικός τρόπος κοινωνικής κι οικονομικής ζωής, ένα πρότυπο δήθεν επιτυχημένο».

Όσον αφορά τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης, ο κ. Βίτσας σημείωσε: «Το προσφυγικό πρέπει να αντιμετωπιστεί σε όλες τις διαστάσεις του και τότε θα έχουμε ένα επιτυχές και σταθερό αποτέλεσμα. Πρώτη διάσταση η εξωτερική διάσταση. Τι κάνουμε σε όλες αυτές τις περιοχές του κόσμου όπου προκαλούνται προσφυγικές ή μεταναστευτικές ροές. Τι κάνει η ΕΕ για να προχωρήσουν οι ειρηνευτικές διαδικασίες στη Μ. Ανατολή. Δεύτερη διάσταση η διαχείριση των συνόρων. Διαχείριση των συνόρων σημαίνει ότι με βάση τη Συνθήκη της Γενεύης και τους διεθνείς κανόνες πρέπει να εξετάζεται κάθε αίτημα ασύλου και να ολοκληρώνεται είτε με το ότι χρήζει διεθνούς προστασίας είτε όχι. Τρίτο σημείο, η εσωτερική διάσταση της ΕΕ, με βάση το δίκαιο σύστημα επιμερισμού της ευθύνης και της ανακατανομής του βάρους και συγχρόνως αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών με βάση τις ανάγκες και τα δικαιώματά των ανθρώπων. Συζητώντας αυτές τις τρεις διαστάσεις στόχος είναι να φτιάξουμε ένα ενιαίο σύστημα ασύλου σε όλη την Ευρώπη, μία διαδικασία ανακατανομής με βάση ένα νέο Δουβλίνο, και με αυτόν τον τρόπο να ορίσουμε πράγματα όπως τι είναι κρίση και τι κάνουμε σε τέτοιες περιπτώσεις. Κι αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τις χώρες υποδοχής, αλλά και με τις χώρες προορισμού».

Πού επικεντρώνεται το υπουργείο

Ακόμη, ο κ. Βίτσας αναφέρθηκε στα σημεία που επικεντρώνεται το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής από δω και στο εξής, τονίζοντας ότι «επιδιώκουμε ταχύτερη εξέταση των αιτήσεων ασύλου, πρώτα και κύρια στα νησιά. Στο πρώτο εξάμηνο του 2018 έχουμε ήδη 30.000 αιτήματα ασύλου, έχουν εξεταστεί 21.000 που αφορούν όλη την Ελλάδα – όχι μόνο τα νησιά αλλά και τους εισερχόμενους από τα βόρεια σύνορα. Φτιάξαμε νέες ομάδες εργασίας στα νησιά για την ταχύτερη απονομή του ασύλου, κι έχουμε λύσει πλήρως το ζήτημα διερμηνείας και συγκροτούμε κινητές μονάδες καταγραφής ασύλου στα νησιά».

Το δεύτερο σημείο στο οποίο επικεντρώνεται η κυβέρνηση, είναι «η αποσυμπίεση των νησιών. Από 1/3/2018 – 30/6/2018 έχουν μεταφερθεί στην ενδοχώρα 6.618 ευάλωτοι ή άνθρωποι που πήραν άσυλο και έχουν επιστραφεί από τα νησιά με όλους τους τρόπους επιστροφών, 430. Έχουμε μία αρκετά μεγάλη δυσκολία σε σχέση με όλη τη διαδικασία των επιστροφών κι όλο αυτό έχει να κάνει με την εξέταση του ασύλου. Επικεντρωνόμαστε στις εθελοντικές επιστροφές» ανέφερε.

Τρίτο σημείο είναι η δημιουργία νέων θέσεων φιλοξενίας στην ενδοχώρα. «Επαναλειτουργήσαμε μία σειρά από χώρους φιλοξενίας στα Οινόφυτα, στην Ελευσίνα, στο Βαγιοχώρι, και συγχρόνως ανασυντάξαμε υπάρχοντες χώρους φιλοξενίας. Αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να αποσυμπιέσουμε μία δύσκολη κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στα Διαβατά και στα Λαγκαδίκια και που σήμερα είναι πολύ καλύτερη. Έχουμε εξασφαλίσει τα χρηματοδοτικά εργαλεία και κάναμε μία ανοιχτή πρόσκληση να νοικιάσουμε αξιοπρεπείς χώρους φιλοξενίας. Συμφωνήσαμε με Ύπατη Αρμοστεία για 2.000 θέσεις σε διαμερίσματα σε περιοχές της Ελλάδας και βρισκόμαστε στην τελική φάση να εγκριθούν επιπλέον 5000 θέσεις, κατοικίες, με βάση το πρόγραμμα HELIOS που αφορά αυτούς τους ανθρώπους που ήδη έχουν πάρει άσυλο αλλά διαμένουν, ως αιτούντες άσυλο. Αυτές είναι οι βασικές μας προτάσεις για τα εσωτερικά».

Επιπλέον ο υπουργός σημείωσε: «Η απόφαση του υπουργείου είναι ότι δεν θα ανοίξει κανένα καινούριο hot spot στα νησιά. Θα γίνει προσπάθεια αποσυμπίεσης για τα νησιά. Ειδικότερα για τη Σάμο ακολουθούμε ένα δρόμο. Έχουμε κάνει προτάσεις και προς τους θεσμικούς φορείς να φτιάξουμε ένα καινούριο ΚΥΤ, το οποίο θα λειτουργήσει όταν κλείσει αυτό που υπάρχει σήμερα. Δεν θα υπάρξουν δηλαδή, ποτέ δύο ΚΥΤ στη Σάμο. Το τέταρτο ζήτημα που εστιάζουμε είναι το ζήτημα της ένταξης. Ήδη ολοκληρώνονται μία σειρά από πιλοτικά προγράμματα. Το ότι ολοκληρώνονται, δεν σημαίνει ότι θα σταματήσουν. Σημαίνει ότι θα περάσουν σε ένα άλλο επίπεδο. Ήδη έχουμε συγκροτήσει μία επιχειρησιακή συντονιστική ομάδα από διάφορα υπουργεία, ώστε να βλέπουν τις διαδικασίες της ένταξης».

Ο κ. Βίτσας αναφερόμενος στη συμφωνία Ελλάδας- Γερμανίας κι Ισπανίας υπογράμμισε πως η πολιτική αυτή συμφωνία έχει πέντε στοιχεία:

1) Παλεύουμε όλοι μαζί ώστε να υπάρξει ευρωπαϊκός δρόμος για το ζήτημα του προσφυγικού-μεταναστευτικού κι όχι μονομερείς ενέργειες.

2) Τα κράτη πρώτης υποδοχής να ενισχυθούν οικονομικά και σε προσωπικό, κι ιδιαίτερα μάλιστα σε επίπεδο διερμηνείας. Πχ. Στη Μόρια μιλιούνται 38 γλώσσες και διάλεκτοι.

3)Κοινή αντιμετώπιση σε περίπτωση νέας προσφυγικής κρίσης.

4) Μελλοντική ενεργοποίηση διαδικασιών «επανεισδοχών» ανθρώπων που έχουν βρεθεί σε γερμανοαυστριακά σύνορα και έχουν καταγραφεί σε Ελλάδα και Ισπανία. Ο κ. Βίτσας επανέλαβε ότι την ίδια περίοδο θα υλοποιηθούν οι 2.000 οικογενειακές επανενώσεις που έχουν γίνει δεκτές από τη Γερμανία, ενώ αναμένεται η εξέταση επιπλέον 900 αιτημάτων.

5) Οποιαδήποτε συμφωνία ισχύει ώσπου να υπάρξει ένα κοινό σύστημα (Δουβλίνο 4).

Τέλος, ερωτηθείς ο κ. Βίτσας για τη δομή ΠΙΚΠΑ της Λέσβου, ανακοίνωσε πως «πρόθεση του υπουργείου είναι η ανοιχτή δομή του ΠΙΚΠΑ να περάσει υπό την ευθύνη του ΥΜΕΠΟ κι οι άνθρωποι που εργάζονται εκεί να συνεχίσουν να εργάζονται ως συνεργάτες του υπουργείου».